Samenspraak

‘Samenspraak’ is een activiteit van het Gilde in Rotterdam en misschien ook wel in andere steden, dat weet ik niet precies. Ik doe daar als vrijwilliger aan mee. Het is de bedoeling dat iemand, die het Nederlands behoorlijk goed spreekt (zo iemand als ik dus) met een nieuwe Nederlander, die de Nederlandse taal nog niet zo heel erg goed machtig is,  afspreekt, om eens per week één á twee uurtjes samen Nederlands te praten.

Ik doe daar nu ruim een jaar enthousiast aan mee. Dat wil niet zeggen dat het altijd een succes is. Tot nu toe heb ik met drie mensen ‘samen gesproken’. Een Marokkaanse vrouw,  een Turkse en een Somalische man.

Met de Marokkaanse vrouw, Hasna en de Turkse man, Erkan, ging het prima. Maar met Mo, de Somaliër liep het van geen kanten maar daarover straks meer.

Hasna was mijn eerst ‘klantje’bij Samenspraak. Ze is woont en werkt al 7 jaar en in Nederland. Ze is getrouwd en heeft twee kinderen, twee zonen een  van vier en een van anderhalf. Een slimme meid van 35, is ze, bijna afgestudeerd is als architect. Ze was  bezig met haar examenopdracht, Ze moest dat werkstuk schrijven en verdedigen in het Nederlands en over dat laatste voelde ze zich onzeker. Haar eindexamenwerk is een ontwerp van een eco-schoolgebouw voor voortgezet onderwijs, alwaar de leerlingen al heel praktisch kennis moeten kunnen maken met diverse miljeuvriendelijke technologische toepassingen.  

Vanaf het eerste contact met haar verbaas ik me er over, dat iemand, die al zo goed Nederlands spreekt, nog een beroep doet op ´Samenspraak´.  Dat zeg ik haar natuurlijk ook maar ze zegt me, dat ze het gevoel heeft, niet duidelijk over te komen, wanneer zij, in het Nederlands, in haar studiegroep en naar haar opdrachtgevers van het schoolproject, haar werkstukken mondeling moet verdedigen … ik kan het me haast niet voorstellen. Maar goed … zij vindt in ieder geval dat haar Nederlands nog veel beter moet en kan ... daarom is ze bij ´Samenspraak´ gegaan.  Ik probeer haar toch nog maar eens duidelijk te maken dat er met haar Nederlands heel weinig mis is en dat het 'niet goed genoeg gevoel' echt tussen haar oren zit. Ze heeft meer een soort mentalcoach nodig. Maar daar wil ze niet aan. Ik neem me dan maar voor om voor haar zowel taal- als mentalcoach te zijn.

We spreken wekelijks af, ze is altijd stipt op tijd en we praten dan over krantenartikelen, boekjes, televisie programma´s, cabaretiers,  opvoeding  en geloof; ze is gelovig, zonder hoofddoekje. Ruim een half jaar doen we dat en het gaat alsmaar vlotter en wanneer ze geslaagd is voor haar universitaire opleiding besluiten we ermee te stoppen. Haar doel is bereikt.  Ik ben er van overtuigd dat ze ook zonder mij en ´ Samenspraak´ met vlag en wimpel geslaagd zou zijn.

Erkan, de Turkse jongeman van 23 jaar, vier jaar in Nederland, is een musicus, die wel een beetje beter Nederlands moest leren spreken. Muzikaal is ie geniaal. In de tijd dat wij ´Samenspraak´ deden slaagde hij cum laude voor het conservatorium met zeer hoge cijfers (saz is zijn instrument). Hij verdient ook al een aardig centje met muzieklessen te geven aan voornamelijk Turkse leerlingen. We spraken steeds af in de bibliotheek, dronken daar een kop koffie  en we maakten als het lekker weer was een wandeling. We hadden het onder andere over zijn krenterige huisbaas, van wie hij een duur huis met veel achterstallig onderhoud huurt en spraken over zijn leerlingen, over optredens met zijn band en zijn trouwplannen. Tja, we hebben ongeveer drie maanden Samenspraak gedaan, toen ging hij trouwen en vrij snel daarna verhuisde hij naar Amsterdam. Het was met hem altijd wel verleidelijk om samen Engels te praten, dat spreken wij allebei vloeiend …  we schakelden daar soms onbewust op over als we persé even snel iets aan elkaar duidelijk wilden maken. Zijn Nederlands behoeft nog wel wat verbetering ... misschien is er in Amsterdam  ook een Samenspraak ...

De Somalièr was een ramp. Mo (44 jaar) was al twee keer gezakt voor het examen van zijn inburgeringscursus en hij sprak nauwelijks een woord Nederlands … Engels dat wel … dat sprak hij goed.. dus het was altijd eerst proberen in het Nederlands en dan in het Engels. Dat is natuurlijk niet de bedoeling van Samenspraak. Je moet je voor  ´Samenspraak´ wel een beetje verstaanbaar kunnen maken in de Nederlandse taal. Mo was al acht jaar in Nederland en dan nog zo slecht de taal spreken .. wat een verschil met Hasna en Erkan. Mo ging nauwelijks met Nederlanders om. Hij vertelde dat hij verschillende keren op een dag naar de moskee gaat om te bidden en vele malen zegde hij een afspraak met mij af omdat hij een moskee-afspraak belangrijker vond. Zijn leven speelde zich helemaal af in en rond de moskee, geen wonder dat hij na acht jaar nauwelijks een woord Nederlands sprak. In twee maanden tijd waarin normaal gesproken acht samenspraakbijeenkomsten zijn heeft hij maar liefst vijf keer afgezegd .

De laatste afspraak ging wel door. Die afspraak was in de bibliotheek. Hij kwam naar me toe, bedankte me (in het Engels) voor mijn hulp en zei dat hij zich bij een stichting  had ingeschreven om Nederlands te gaan leren.  Blij toe …. want dit was echt frustrerend.

Ben benieuwd wat er nu op mijn pad komt. Ik heb een vraag gekregen van twee Marokkaanse jongemannen die een samenspraakbegeleider zoeken. Ik ben benieuwd of dat wat wordt. Binnenkort kennismaken.