maandag 25 november 2024

#4B

 #4B is een uit Zuid-Korea overgewaaide feministische beweging. In dat land zijn de misogynie (vrouwenhaat) en het seksisme zó erg, dat vele Zuid-Koreaanse vrouwen, helemaal niets meer te maken willen hebben met mannen. Dit is pure ernst. Geen grap, geen overdrijving.


Gisteren ging ik een biertje drinken. In de strandtent cirkelde tien minuten een vrouw om me heen. Het kan natuurlijk toeval geweest zijn: er komt, 10 minuten na mij, een paar vrouwen binnen en ze gaat gelijk vragen wat ze willen drinken … mij zag ze al die tijd niet zitten. Een minuut later staat jongeman voor me en vraagt wat ik wil drinken. Typisch toch?

Sinds de herverkiezing van Trump groeide de interesse voor de virale #4B’s beweging. De #4 B’s (bi betekent ‘niet’ in het Koreaans): 1.Geen huwelijk 2. Geen bevalling 3.Geen dates 4. Geen seks. En … alsof een politiek celibaat nog niet radicaal feministisch genoeg klonk, scheren vrouwen hun hoofd kaal om te laten zien dat ze meedoen met #B4.

‘Fuck alle dingen die ‘de dominante man‘ ons opdringt,’ zegt een Amerikaanse terwijl ze een tondeuse in haar lokken zet: ‘Erken überhaupt niet dat er mannen bestáán, kíjk niet naar ze, làch niet om hun grapjes.

In de metro is er geen zitplaats meer. Een viertal vrouwen, waarvan één kaal (!), heeft de grootste lol. Een traag schuifelende stumperd vraagt de dames of hij svp even mag zitten. De dames kletsen onverstoorbaar verder. Hij wordt niet eens uitgelachen. Een uitstekend geïntegreerde jongeman achter hem staat voor hem op.

Vanaf 2010 al, kregen meer Koreaanse vrouwen het idee af te zien van een huwelijk, omdat ze carrière wilden maken. Vrouwen waren net zo goed of beter opgeleid dan hun mannen, maar er werd klakkeloos aangenomen dat zij hun carrière wel zouden opofferen.

De term #4B bestaat nu ook voor de keuze voor autonomie, en daaruit volgt dat je als vrouw minder tijd en moeite besteedt aan het onderhandelen met patriarchale mannen.’

‘#4B in Korea is gericht op het afwijzen van normen van ouderwetse overheersende mannen, en op de economische bevrijding van vrouwen uit het huwelijk en ouderschap.’

Nog niks over gehoord bij Eva of Jeroen. Maar dat maakt niet uit: in de Hollandse versie lijkt #4B zo hier en daar al lekker aan te slaan.

Ik maak me niet zo veel illusies meer als ouderwetse man.

zondag 24 november 2024

ONDRAAGLIJK LICHT.

 Ik heb vanmiddag een optreden staan bij de Schrijfschool in de Eendrachtsstraat. Ik zou daar twee van mijn verhaaltjes voorlezen. Twee kort geleden geschreven stukjes heb ik uitgekozen. De meeste van mijn lezers zullen zich die stukjes nog wel herinneren. Eerst lees ik ‘Kluisje 87” en dan ‘Vliegen’. Maar dat voorlezen gaat opeens niet door. Jammer. Ik vind het wel leuk om mijn verhaaltjes te laten horen, in plaats van te laten lezen. Ik ben, denk ik, zelf de enige die mijn verhaaltjes hòòrt. Voordat ik ze publiceer lees ik ze eerst even vlug aan me zelf voor.

In een ver verleden wist ik op zo’n zondagmiddag als deze, niks te doen. Daar gebruikte ik toen een speciaal werkwoord voor. Dat heb ik al zo lang niet meer gebruikt. Ik heb het sindsdien ook nooit meer nodig gehad. Dat werkwoord is zo langzamerhand uit mijn comfort-vocabulair geslopen. Ik heb nu even geen zin om dat woord op te zoeken, sorry. Misschien kom ik er straks nog op. **

Ik zou in ieder geval deze middag kunnen benutten voor het schrijven van een nieuw stukje. Ik heb nog niks. Maar ik besluit, gezien de fijne weersomstandigheden: een tamelijk hoge temperatuur (18 graden) en de behoorlijk harde zuidenwind (kracht 5), dat ik naar Hoek van Holland ga.

Heerlijk om hier op het strand in Hoek van Holland eens lekker uit te waaien. En wat extra fijn is: door die knoerdharde wind weet ik niet eens wàt er allemaal uitwaait. Niet op het moment zelf althans. Maar later, later pas voel ik het des te meer … tsjonge, jonge … zó weldadig.

Al bijna een jaar lang zanikt het in mijn kop: ik ben verliefd op een vrouw, laat ik haar voor het gemak 'Sonja' noemen. Ze ziet er leuk uit … maar Sonja is ultra-rechts, stemt dus PVV en wil Nederland weer terug voor de Nederlanders: grenzen sluiten voor migranten.

Hoe kan ik nou op Sonja zijn? Politiek zit ik zó anders in mekaar: socialer, humaner, linkser. De verliefdheid blijft. Als ik langs Sonja’s huis loop of fiets … kriebeltjes in mijn buik. Dat wil ik allemaal niet. Maar de kriebeltjes blijven komen. Gek word ik er van. Maar vanmiddag op het strand van Hoek van Holland, is die hele verliefdheid mijn hoofd uit gewaaid. Wat een zalig gevoel: ondraaglijk licht nu is mijn hoofd.

zaterdag 23 november 2024

HET HEEFT TIJD NODIG.

Twee kleinzonen heb ik. Van 10 en 7 jaar. Het zijn grappige kereltjes. De vader (mijn zoon) en moeder van mijn kleinzonen zijn kort geleden gescheiden. Inmiddels wonen mijn zoon en mijn ex-schoondochter in afzonderlijke huizen. Godzijdank staan die twee huizen heel dicht bij elkaar zodat hun kinderen makkelijk van het ene naar het andere huis kunnen huppelen, naar papa of mama. De ene week is de zorg voor de jongens bij haar, de andere week bij hem.


Ik ben de opa van die jongens. Het gekke is dat ik die jongens nog niet zo héél goed ken. Zij mij trouwens ook niet. Dat komt omdat hun oma en ik gescheiden zijn toen de oudste kleinzoon twee was. Tot die tijd heb ik die oudste jongen natuurlijk héél goed gekend. Samen met hun oma paste ik toen op hem. Na mijn scheiding had ik een aantal jaren geen contact meer met het gezin van mijn zoon. Hun jongste zag ik pas voor het eerst toen hij zes was.

Hoewel de kleinzonen en hun opa, elkaar sinds kort weer zien, betekent dat nog niet, dat het contact altijd van een leien dakje gaat.
Stom … maar ik weet zelf niet meer zo goed hoe dat gaat: opa zijn. Destijds, als oppas-opa ging het als vanzelf, heel goed zelfs, heel leuk vond ik het ook … maar nu ben ik het opa-gevoel kwijt. Dan merk ik van mezelf, dat ik overdreven leuk sta te doen, te hard zit te lachen of me wat geforceerd bemoei met hun ‘dingetjes’ … maar dat hebben die jongens natuurlijk feilloos in de smiezen.

Wie ik ben, weten ze nog niet zo goed. Jaren hebben ze deze man, deze opa, gezien, noch gehoord. Als ik eens op bezoek kom, begroeten ze me dan ook niet spontaan. Neen, ze gaan gewoon door met waar ze mee bezig zijn, spelen op hun telefoon, tafelfoebele of tv kijken.

Logisch natuurlijk. Lange tijd niet gezien. Het heeft van weerskanten tijd nodig om vertrouwd en gezellig te worden met elkaar.

Het zijn hartstikke leuke gassies. De jongste is zó grappig, een stand-up comedian in de notendop. Echt leuk om te horen en te zien. De oudste is héél fantasierijk èn hij foebelt. Zo af en toe ga ik es bij hem kijken. Sparta volgt hem hoorde ik. Dus wie weet ....

vrijdag 22 november 2024

DIVA.

Met mijn vriend Ayoub ga ik naar de Kunsthal. Daar is de tentoonstelling ‘DIVA’ over wereldberoemde vrouwelijke supersterren. Ik laat me voordat we het museum in gaan nog even door Ayoub fotograferen vòòr een mini-uitgave van het beeld : Moments Contained.

De tentoonstelling DIVA viert de superieure creativiteit van (vooral) vrouwelijke artiesten, die met hun ambitie de wereld uitdaagden. Aan de hand van ruim zestig ‘looks’ en kostuumontwerpen, gedragen door onder anderen Maria Callas, Marilyn Monroe, Tina Turner, Shirley Bassey, Lady Gaga en Billie Eilish, laat de tentoonstelling zien hoe deze diva’s grenzen verlegden en onvergetelijk werden.

DIVA neemt je mee vanuit de negentiende eeuw tot aan de hedendaagse rock. De tentoonstelling verduidelijkt de betekenis van ‘diva’: oorspronkelijk: ‘godin’. In de loop der jaren is het begrip DIVA iets om trots op te zijn. Kostuums, persoonlijke objecten, video’s en muziek leiden je door een meeslepende expositie.

Het eerste deel van de tentoonstelling focust op 19e eeuwse uitzonderlijke vrouwelijke operazangeressen. Het indrukwekkende ensemble ‘La Divina’ van Maria Callas uit de operaproductie Norma (1952) is te zien. Deze vrouwen voerden ook actie voor gelijkheid voor vrouwen, wat hun flink op kritiek kwam te staan.
Getoond wordt hoe actrices in de late 19e en vroege 20ste eeuw, onder wie de Nederlands-Franse theaterlegende Sarah Bernhardt, de eerste golf van het feminisme hebben aangestuurd. Ook wordt duidelijk zichtbaar hoe andere diva’s de populaire cultuur hebben vorm gegeven.

In het tweede deel van de tentoonstelling: de DIVA van vandaag!

Hoogtepunten zijn onder meer kostuums en muziek van Cher, P!nk, Tina Turner en Shirley Bassey’.
Geniet van die oogverblindende jurken van Lady Gaga en Björk.

Met spectaculaire optredens, laten deze artiesten zien niet bang te zijn en dagen zij de gevestigde norm steeds opnieuw uit. De op Louis XIV geïnspireerde look van Elton John illustreert, dat ook mannelijke artiesten zich onder de term DIVA kunnen scharen. Aan de hand van de hakken van Prince maak je kennis met een artiest die met zijn performances en looks de gevestigde genderpatronen doorbrak.

Ayoub en ik staan met onze hoofden vol van de overweldigende DIVA-beelden na twee uur weer buiten. Niet omdat we alles al ervaren hebben. Nee, nog lang niet, maar we zitten gewoon vol. We gaan gauw nog eens terug. Met de Rotterdampas kunnen we hier immers tot 2 maart 2025 grateloos van blijven genieten.

donderdag 21 november 2024

TEGENVALLER.

Rosa is te druk. Emmy heeft er geen zin om de hele avond met Jos de Jankerd, zoals ze me altijd noemt, opgescheept te zitten. Toch hoef ik niet in m’n uppie naar het theater , want m’n ex Willy wil het er wel weer eens op wagen.

Het toneelstuk ‘the Basement’, neemt je mee de trap af naar de donkere diepten in jezelf. In de loop van de tijd is daar ingesleten, wat het mannenlijf en wat het vrouwenlijf is. Het lijf dat soms botst met de eigen genderidentiteit.
Willy, die nogal klein is, heeft de pech achter een klerenkast te staan. Het lukt maar niet om een goeie plek te vinden, maar ik ga toch echt niet voorstellen om haar op te tillen. Dat heb ik één keer gedaan bij een kleine vrouw. Ik kreeg toen gelijk het bijtende verwijt vrouwonvriendelijk te zijn. Daar pas ik voor.

De solodans start dynamisch doch afstandelijk. Het publiek is rauw en moe na de woordeloze, woedende en soms wanhopige proloog. ‘I want to cry’, krijst de performer herhaaldelijk, ‘but I’ve forgotten how’. Hij gaat dan op zoek wààr in zijn lichaam het huilen zit. Het geschreeuw waarmee dat gepaard gaat, doet pijn in mijn eigen keel, borst en buik. De klerenkast vòòr Willy kan dat lawaai kennelijk niet aan, want hij krast op richting uitgang.

Wat wordt nu verwacht van een mannenlijf? Wat van een vrouwenlijf? En wiens verwachtingen tellen het zwaarst? Die van dat lijf zelf of die van de mensen, om dat lijf heen?

Ik merk aan Willy, dat als ze geweten had dat het zo’n soort stuk zou zijn, ze me vriendelijk doch beslist bedankt zou hebben. Ze zit zich nu duidelijk te vervelen op haar mobiel. Mij valt het ook tegen. Had liever foebele gekeken op tv: Nederland - Bosnïë. Ondanks Wout Weghorst. Daar staan we dan voor die 28,00 euro, inclusief Rotterdampaskorting.

Van bovenaf daalt een regen van ‘scherpe’ stenen neer op het kwetsbare vel van de performer. Het is een strijd, eerst met zichzelf, dan met de wereld.

Het is (te) veel, wat de performance van de toeschouwer vraagt. Juist doordat het stuk je aan het wankelen zet, zindert de nabijheid in alle rauwheid nog lang na. Het duurt verdomd lang eer ik de slaap kan vatten. Van Willy weet ik dat niet, want die wou persé in haar eigen bed slapen. Tsja …

woensdag 20 november 2024

HAGEL.

 Toen ik vanmorgen naar de gym ging was het haast winters koud maar wel droog. Op de gym heb ik eerst even zitten ‘handfietsen’. Niks bijzonders hoor: je trapt op zo’n fiets met je handen. Iets wat ik op mijn eigen fiets nooit zou doen. Nee, want dan heb ik mijn handen hard nodig om te remmen en te bellen. Toen ik nog een jonge knul was, fietste ik regelmatig zònder handen. Dat durf ik nu niet meer, behalve dan op de gym.


Ik heb kouwe handen. Vooral die rechterhand is koud. Altijd maar die rechterhand. Dat komt door een beschadigde zenuw. Tegelijk met toen ik, bijna tien jaar geleden mijn schouder brak, werd de zenuw voor de verwarming van mijn rechterhand beschadigd. Ze hebben me destijds in het ziekenhuis precies uitgelegd hoe dat nou precies zat maar dat ben ik vergeten.

Er vallen, nu ik aan het roeien ben, hagelstenen, veel en groot. Ik zit binnen, in de gym. Daar reageert die rechterschouder van mij onmiddellijk op, hè. Op die hagel. Ook al zit ik binnen. Daar is niks aan te doen. Ja, okee, een handschoen zou ik aan kunnen trekken … wel een beetje raar, in de gym met één handschoen aan gaan zitten roeien … en bovendien … straks, thuis, ga ik zitten typen, dat lukt helemaal niet met een handschoen aan … dan druk ik steeds twee toetsen tegelijk in met rechts, nee, hou op zeg, dat schiet niet op.

In gevoelstemperatuur scheelt het toch al gauw twee graden. Links of rechts. Ja, dan krijg ik natuurlijk gelijk weer van elke willekeurige vrouw te horen: ‘Als het weer niet een vent is die zit te huilebalken over zijn kouwe handjes. Mannen maken dat soort wissewasjes altijd zo veel groter. Ons vrouwen hoor je niet bij dat soort onbenulligheden. Wij verbijten dat soort ongemak.’

Het enige wat ik daar tegenin kan brengen is dat die rechterhand van mij altijd héél koud aanvoelt een paar dagen voordat ik ongesteld moet worden. Maar daar trapt natuurlijk niemand in.

dinsdag 19 november 2024

LULLETJE LAMPENKATOEN.

 Ik loop in ‘de stad’. In m’n eentje, op weg naar de bios. Naar de film : A Different Man. Voel me afschuwelijk. Niet alleen omdat het miezert.

Het lijkt wel of iedereen naar me loopt te gluren. Heb ik soms een kakkerjas aan? Neen toch!? Gewoon, die warme, zwarte, die Luis me gaf. Met die capuchon in mijn nek van die hoody … daar loop ik voor lul mee, zeker? Of m’n schoenen soms? Ja, ik heb er net een klodder mayo op laten vallen. Nou en? Die klodder is er zo weer vanaf geregend. Kijk voor je, man en jij ook kutwijf! Ja, m’n sokken zijn zeiknat. Die kutzolen. Toch mooi 59 euro voor neer moeten tellen. Voor die schoenen, ja.

Ik loop met een krom ruggetje. Dat zei mijn moeder als we samen op stap gingen: ’Rechtop lopen, jongen, anders …’. Een stomme zak ben ik. Een stomme zak met een stomme jas, een stomme capuchon, achterlijk lekke schoenen en een krom getrokken ruggetje. Jezus Christ, wat een lulletje lampenkatoen!

Klote voel ik me hier op dat overdekte terras. Ik kijk zo onopvallend mogelijk naar de voorbijgangers. Snel lopen ze voorbij. Snel, voor dat pestbeetje regen. Maar wel even stiekem naar mij kijken. Dat wel. Het lijkt of ze me uitlachen. O, neen, ja, dat is het vast. Ik heb een zweetband om. Een rooie vandaag. Verbergt m’n kale knar een beetje. Oké. Lach me maar uit mensen. Daarom. Ja, daarom natuurlijk. Een kale ouwe lul met een rooie zweetband.

Die kelner negeert me. Schuin vòòr me, twee vrouwen van in de vijftig, allebei bril, allebei zandkleurig haar, allebei eerder dik dan dun ... die helpt ie wel. Zij kijken beiden tegelijkertijd smalend mijn kant op, als ik weer, tevergeefs, mijn vinger opsteek. Ik heb dorst maar hier drink ik niks meer. Ik steek weer mijn vinger op naar die kelner … ja, díé andere vinger. Angsthazig loop ik door naar Cinerama.

‘Kijk, die vent daar is gestoord, een echte leip, een malloot’, hoor ik om me heen, op weg naar de bios. Zelfs de meest verwarden, onaangepasten, de vetsten en de slonzigsten, laten zich niet onbetuigd.

Pas als ik in de bios neerplof op Stoel 1 van Rij 8, kom ik wat tot bedaren. Ik ben godzijdank (nu nog) de enige in Cinerama, Zaal 5, voor de film: ‘A Different Man’.