NACHTWACHT.

Gisteravond zag ik de laatste voorstelling van de negen die ik voor de maand maart  had besteld bij het Theater Rotterdam. Een lijvig stuk. Van  zeven uur tot half elf.  Het was ‘Nachtwacht’ een schitterende voorstelling. Het was een mix van spel, dans, livemuziek en rauwe emotie. Ik werd meegesleurd in een zware storm, waarin een familie zich bevindt. Het is een verhaal over ouder worden, sterven en de poging om los te breken uit de ons toebedeelde levenspatronen.

Het spel sleurde me mee van de avond in de nacht in een bedwelmende sfeer. Steeds zwakker wordt een hartslag, die even stokt, en dan weer aanzwelt tot een onstuitbare beat. Ik kon niet anders  dan mee bewegen met de rituele reis op het pad dat leidt tot het onbekende. Het oude vervaagt daar langzamerhand. Een uitbarsting, een uitbundige bevrijding, volgt. Dan wordt alles onthult door het eerste licht van een nieuwe dag.

De voorstelling is kritisch maar toont ook mededogen met het Nederlands zorgsysteem en de mensen die dag en nacht hun best doen om dat te geven, waar wij zelf vaak niet toe bereid zijn.

De hoofdrol wordt gespeeld door ster-acteur Jack Wouterse. Hij speelt een man in de laatste maanden van zijn leven. Door familie, geesten en echo’s uit het verleden wordt hij omringd.  Hij gaat zijn eigen gangetje. Vooral zijn kinderen hebben het moeilijk met de overgang naar een nieuwe tijd. Zij  zitten precies tussen doen wat er van ze verwacht wordt en hun drang naar het kiezen van hun eigen weg. Tussen het oude en het nieuwe dus

Enerzijds verwijst ‘Nachtwacht’ naar Rembrandts meesterwerk, met daarop de iconen van een voorbije tijd. Het werk laat tegelijk ook de geboorte van machtspatronen zien, die de personages vandaag nog proberen te verbreken.

Anderzijds verwijst ‘Nachtwacht’ vooral naar het waken rond het sterfbed van een autoritair familiehoofd. Ondanks alles wat er gebeurd is, komen alle leden van de familie samen voor een imposant afscheidsritueel. Daar kan ineens toch ruimte bestaan voor bevrijding. Aan het einde van de nacht is de kans om opnieuw te kiezen wie je bent.

Het hele ensemble was in bloedvorm. Jack Wouterse was steengoed. Maar dat is niks nieuws. Dat is hij altijd al. Helaas is hij veel te zwaar.  Voor mij was Sarah Janneh dè uitblinker bij de dames. Zij speelde de kleindochter van stamvader Jack. Acteren, dansen en zingen: als de beste! Ik vind het alleen jammer, dat ze zo walgelijk dik is.

NORMAAL GESPROKEN.

Normaal gesproken schrijf ik dit soort verhaaltjes laat in de middag of ’s avonds. Soms ook ‘s nachts. Maar vandaag zit ik om 's ochtends tien uur al voor mijn pc op het toetsenbord te rammen. Ik ben nog niet helemaal wakker want het wemelt in die paar zinnen al van de fouten. Gelukkig ziet de lezer daar niks van, want voordat ik dit stukje de wereld in stuur heb ik al die fouten er uit gefilterd.

Maar goed … . ik heb deze dag nog niet veel mee kunnen maken, laat staan iets interessants om over te schrijven.

Nou ja vooruit:… ik heb een beetje meel en water toegevoegd aan het zuurdesempapje, dat nodig is, om het zuurdesembrood dat ik wekelijks bak te laten rijzen. Maar dat is nu niet bepaald leesvoer waar de gemiddelde lezer op zit te wachten. Dat gaat denk ik voor àlles op wat er op zo’n ochtend als deze gebeurt. Dus je kan nog stoppen met lezen.

Zoals elke andere ochtend ga ik naar de sportschool. Als ik de kleedkamer binnenkom staat een clubje mannen, de een nog bloter dan de ander druk te lachen en te praten. Het klinkt een beetje nerveuzig. Ze maken zich klaar om het sportzweet van hun lijven af te spoelen. Als ik mijn handdoek uit mijn sporttas pak komt er een sporter de kleedkamer in, die kennelijk tot dat zelfde groepje behoort. Hij maakt met veel aplomb enkele lollig bedoelde opmerkingen, waar alleen hijzelf (luidkeels) om moet lachen.  Enigszins verongelijkt gaat hij zitten en trekt zijn korte sportbroekje en  –shirt uit.

Ik wens de heren in de kleedkamer nog een ‘fijne dag’. Voordat ik aan het eerste apparaat begin, moet ik een schoonmaakdoekje pakken en nat maken. Daarmee poets ik elk toestel dat ik bepoteld heb schoon.

Oké. Dan ga ik aan de slag en doe in één uur tijd mijn oefeningen aan tien apparaten. Meestal loopt dat uurtje uit tot vijf kwartier omdat het wel zo leuk is om zo af en toe met een mede-sporter een praatje te maken. Bijvoorbeeld met Elisabeth, Ria, Frans, Henk, Rob, Peter, Els, Ans en Ernie. Sociaal en sportief.

Vandaag sprak ik kort met een sporter, die (net als ik) tien jaar geleden al, in deze toen spicsplinter nieuwe sportschool, actief was. Hij is hier al die jaren blijven hangen. Ik brak na een jaar al mijn schouder, waardoor ik vele jaren niet kon sporten. Sinds ruim een half jaar kan ik weer lekker meedoen, onder het motto: ‘doe wat je kan’.

Poeh … dit doe ik in ieder geval nooit meer. Zo vroeg wat gaan zitten schrijven, dat ken echnie..      

KAAPKWARTIER.

Met mijn vriend Ayoub was ik op een doodgewone donderdagmiddag als deze, in het Kaapkwartier. Vlak naast metrostation Rijnhaven. Eigenlijk is dat gewoon nog Katendrecht maar die naam schrikt veel mensen af. Het doet ze denken aan de hoerenwijk, die Katendrecht vroeger was. Maar vanmiddag had het hier allemaal niks met prostitutie te maken.

In het Bayhouse aldaar, een groot appartementen- woningen en winkelcomplex wordt in de nog leegstaande winkelruimte een expositie geopend  met werk van 180 Rotterdamse kunstenaars. Mijn vriend Ayoub is één van hen. Hij heeft hier een paar werken hangen: een fraaie compositie van  dinky-toys, een collage van knopen en een van knuffels. Héél origineel.  

De expositie wordt druk bezocht door (helaas) voornamelijk witte Rotterdammers. Ina Klaassen, de directeur van Boymans opent de tentoonstelling. Zij benadrukt in haar openingswoord het belang van vrije kunsten en creativiteit in een periode, waarin wereldwijd, door met name de ultra-rechtse regimes daar zwaar op bezuinigd wordt. Ze verwijst naar totalitaire staten waar uitsluitend kunstuitingen gedoogd worden die een nationalistisch en propagandistisch karakter hebben.

Onder de aanwezigen bevindt zich een in het Rotterdamse uitgaansleven bekende travestiet. Hij is vandaag zèèr pikant gekleed, in zijn knalrode ultrakorte minirokje over zijn zwarte netpanty. Hij is een kunstobject op zich. Zijn stem doet zijn  frivole verschijning echter verdwijnen als sneeuw voor de zon.

Het is een verfrissende, vernieuwende en inspirerende expositie. Er is een veelheid aan stijlen te bewonderen. In elke expositieruimte, zijn de kunstenaars aanwezig om te vertellen over hun werk en vragen te beantwoorden.

De expositieruimte  ziet uit op het  Rotterdamse  strand in aanleg.  Jazeker, over een paar jaar kun je hier chillen op een gloednieuw stadsstrand. Het gedeeltelijk dempen van de Rijnhaven startte bijna twee jaar geleden en is onderdeel van de grote verandering in dit Rotterdamse gebied, tussen het Nieuwe Luxor en het metrostation Rijnhaven. Zo komen er dus dat strand en een nieuw park van 6,5 hectare in het water. Hierin drijven allerlei ‘dingen’, zoals restaurant Putaine, een kantoor en de tiny houses. Een tiny house  is een kleine woning met een gebruiksoppervlakte van maximaal 50 vierkante meter en heeft een maximale grondoppervlakte van 35 vierkante meter. Naast meer groen worden er ook zo’n 2.500 nieuwe woningen gebouwd. Over het percentage sociale woningbouw wordt nog gesteggeld. Ik vrees dat de nieuwe woningen onbetaalbaar zullen worden, als de politieke verhoudingen in ons land niet veranderen.

Ayoub moet al snel weer weg uit Kaapkwartier. Ik krijg dat ‘Kaapkwartier’ haast mijn bek niet uit. Ayoub moet zijn kinderen uit school halen aan de andere kant van de stad, waar wij wonen. Ik blijf hier nog even genieten. Ik kom nog een nichtje van me tegen. Leuk. Een kunstminnend typje.

De EXPO Kaapkwartier loopt van 27 t/m 30 maart in het BayHouse. De Fenix Food Factory biedt dagelijks van elf uur tot half zes gelegenheid tot contact met Rotterdamse schrijvers en dichters.

SCREWDRIVER.

Ik had twintig sinaasappels en twintig citroenen gekocht. Heerlijk het sap van die vruchten. Van mijn buurvrouw kreeg ik in januari jl. een mechanische citruspers. Ze at liever een niet uitgeperste sinaasappel. Het proeven en voelen van het vruchtvlees, de beet dàt vond zij juist verrukkelijk.

Sinds ik die pers heb, ben ik grote hoeveelheden uit gaan persen. Wekelijks leveren twee kilo sinaasappel en een kilo citroen respectievelijk twee en één liter sap op. Mmmmm! Één groot glas na het ontbijt en één groot glas, zo in de loop van de middag. In elk glas giet ik deciliter citroensap en vul dat aan met  sinaasappelsap. Ik drink tegenwoordig, vòòr het naar bed gaan, niets liever dan een screwdriver.

Doch, zoals aan alles, komt óók aan mijn citruspersje een eind. Het was maar een kwetsbaar persje en waarschijnlijk heb ik er in mijn enthousiasme veel te veel druk op gezet, om zo veel mogelijk  sap te krijgen. In de woorden van mijn buurvrouw had ik ‘dat citruspersje verziekt’.

Uitermate vervelend was, dat ik alle sinaasappelen, die geperst moesten worden, vooraf al had door gesneden. Tien sinaasappels, dus twintig halfjes zou ik gaan persen. Toen mijn persje het opgaf had ik al vijf helftjes geperst. Er lagen er dus nog vijftien te wachten op hun beurt. Gelukkig had ik nog een klein handpersje staan. Daar deed ik de vijftien halfjes  dan maar op … ik heb er nog pijn van aan mijn pols ...

Ik was inmiddels zo aan sapjes verslaafd geraakt dat ik snel moest zorgen voor een nieuwe mechanische pers. Het was even zoeken maar bij de Marskramer  zag ik een apparaat dat me wel wat leek. Het was een metalen Tefal-apparaat (dertig euro) met een soort plasgootje, waardoor al het geperste sap, gelijk  in een glas of in een kom kan druppelen. Ik had op de markt weer een grote hoeveelheid citrusvruchten ingeslagen. Vijftien sinaasappelen had ik doorgesneden om te persen. Dertig halfjes dus. Het liep geweldig. Het plasgootje gebruikte ik nu niet. Het sap ging gelijk in het reservoir onder de pers. Bij de twintigste halve sinaasappel aangekomen ging de machine langzamer draaien en bij de 25e sloegen bij mij de stoppen door. In de gebruiksaanwijzing las ik achteraf dat maximaal tien tot twaalf maal achter elkaar geperst had mogen worden. Ik had er al meer dan veertig op zitten. De pers zei verontwaardigd: ‘Bekijk het maar’. Hij was niet meer aan de praat te krijgen. Doorgebrand in zijn eerste persklus.

Bij de Marskramer deden godzijdank niet moeilijk. Ze namen het Tefalding  terug. Ik kocht een König, een betere hoop ik,  voor zeventig euro. Voordat ik hem ga gebruiken zal ik deze keer toch maar eerst de gebruiksaanwijzing even lezen.

Het is nu tijd voor een pittig screwdrivertje. Proost!

MIJN BUURVROUWEN TOP 5 (de top 2)

Op 2 Nathalie.

Nathalie zal ik eeuwig dankbaar zijn. Ik woonde nog hier nog maar net in de Rodaristraat of ik brak mijn schouder en beschadigde een zenuw. Ik moest geopereerd worden. Een dag later was ik alweer terug  in ons bejaardentehuis. Om de pijn te bestrijden moest ik de zware pijnstiller morfine slikken.

Die eerste nacht na de operatie moet ik (slapend!) mijn bed zijn uitgestapt. Ben ik in mijn pyjama, op mijn blote voeten, de flat uit gewandeld de regenachtige nacht in. Zo’n twintig minuten heb ik onder invloed van morfine geslaapwandeld.  

Een paar straten verder werd ik wakker. Het duurde even voor ik wist waar ik was. Ik woonde hier nog maar zo kort, drie weken pas. Op natte kousenvoeten ga ik terug naar mijn huis. Ik heb geen sleutels bij me, realiseer ik me. Heb ook geen idee van tijd. Bij mijn flat aangekomen bel ik aan bij Nathalie. Zij woont naast me. Ik heb wel eens een praatje met haar gemaakt op het balkon.

‘Hallo Nathalie, ik woon naast je. Ik ben mijn sleutels vergeten. Wil je alsjeblieft open doen’.

‘Weet je wel hoe laat het is,’ krijst zij.

‘Geen idee’ zeg ik.

‘Half vier!!’krijst ze weer maar ze doet vrijwel gelijk toch de deur voor me open.

Maar ….. ook van mijn eigen voordeur heb ik geen sleutel bij me. Nathalie (toen 70+) vindt het goed als ik midden in die nacht via haar balkon naar mijn eigen huis klauter. Met mijn net geopereerde schouder. Godzijdank ging het allemaal goed. Gelukkig was mijn balkondeur niet op slot.

Een eeuwig hoera voor Nathalie.        

 

Op 1 Linda,

 Zeer zeker van vandaag. Want vandaag  is ze jarig (82). Maar zeker ook omdat ze vanaf dag 1 dat ik hier woon mijn liefste buurvrouw is. Al tien jaar heeft ze mijn sleutelbos en al zeker tien keer heeft ze mijn deur moeten openen omdat ik mijn sleutelbos vergeten was. Als ik Linda niet had …. Elke ochtend klinkt vanaf de galerij een vrolijk ‘Hallo Jos’.  Ik ben niet altijd zo vroeg bezig in de keuken. Maar Linda weet gewoon dat ik ergens in huis aan het rommelen ben. In één oogopslag ziet ze namelijk  dat er op mijn aanrecht wat spulletjes bijgezet of verschoven zijn.  

Voor een schouderoperatie moest ik naar het ziekenhuis in Schiedam. Ik moest er om half zeven al zijn, ’s ochtends. De metro rijdt dan nog niet en op de fiets of lopen is ook geen optie. Linda stond er op om mij in alle vroegte met haar autootje naar Schiedam te brengen en me de volgende dag ook weer op te halen. 50 kilometer heen en weer; en dat twee keer. Geweldig!! Dat was het niet alléén: ze heeft een paar weken na die schouderoperatie de wond verzorgd. Zelf kon ik dat niet. Ik woon alleen. Linda was voor mij Trevvel en Wijkverpleging in één. Klasse. Een gouden buur!!

MIJN BUURVROUWEN TOP VIJF. (de nummers 5, 4 en 3)

Op 5 Tisa.

Tisa is mijn Surinaamse buurvrouw van een paar deuren verderop. Ze zit nu bij haar stokoude vader in Suriname en komt pas eind juni weer terug, dus ik kan alles over haar schrijven, want tegen die tijd ben jij toch alles al weer vergeten.

Toen ik hoorde dat zij al zeventig was, viel mijn mond open van verbazing. Ik dacht dat ze een jaar of veertig was. Maar dat is niet het belangrijkste. Als we elkaar op straat tegen komen babbelen we altijd even gezellig. Over haar schattige kleinkinderen, over diplomazwemmen en over haar vriend Desi Bouterse. Het allerleukste aan haar vind ik dat ze consequent strak voor zich uit blijft kijken als ze, over de galerij, langs mijn open keuken loopt. Nog nooit in die tien jaar dat ik hier woon heeft ze mijn keuken ingekeken en me gegroet. Fantastisch: zó consequent!

Op 4 Thea.

Ze is niet zo bekend. Begin 50 is ze en ze woont heel lang op de tweede. We zeggen elkaar al tien jaar lang vriendelijk gedag op het trappenhuis. We gaan allebei nooit met de lift. Sinds kort zit zij bij mij op de sportschool en leer ik haar beter kennen. Net als ik, schrijft zij ook. Alleen schrijft zij langere verhalen dan ik. Ik houd het op  400 woorden per verhaaltje, elke dag weer.

Thea werkt in de zorg. Je kan bij haar ook (1 op 1) terecht voor klankschalen-therapie. Op klankschalen maakt ze dan geluiden, die door je hele lijf vibreren en waar je heel relaxed van wordt. Bijzonder. Ze maakt ook bij mooi weer pittige ritjes op haar fietsje.  

Op 3 Wela.

Met Wela (ook begin 50) heb ik momenteel het meeste contact van alle buren. Wonderlijk is onze historie. Wela is de dochter van mijn buurjongen Cor in IJsselmonde. Ik woonde zo rond 1963 als tiener naast hem.

Mijn moeder en de vrouw van Cor, waren in 1970 tegelijk zwanger. Mijn moeder wilde graag een meisje en Cor z’n vrouw wilde graag een jongen. Als hun wens niet uit zou komen zouden ze de baby’s omwisselen. Hun wens kwam niet uit. Cor zijn vrouw beviel van een meisje, onze buurvrouw Wela. Mijn moeder baarde toen weliswaar een jongen maar de ruil ging niet door omdat mijn broertje  Marco een mongooltje bleek te zijn.

Dezer dagen koken we zo af en toe eens voor elkaar. Doen we een bakkie. Gaan we naar de bios. Zij is mijn buurvrouw en een vriendin.

Morgen mijn top 2

ONGELEGITIMEERD.

Ik gebruik nooit een winkelwagentje bij de Jumbo. Ik stop alles wat ik wil kopen in een grote rooie Dirck-tas. Eerst de spullen scannen, dan gaan ze m'n tas in. Ik reken af bij de scankassa, waar ik heel vaak word gecontroleerd. Met een steekproef van zes artikelen meestal.

Afgelopen zaterdagochtend  22 maart 2025. Mijn Dirck-tas zit vol en alles is afgerekend bij de scankassa van Jumbo Lage Land in Rotterdam. Geen controle van een Jumbo-medewerkster in haar zwarte bedrijfskleding deze keer.

Tot mijn schrik word ik nu, net buiten de winkelpoortjes, tegengehouden door een man in burger, die mijn kassabon en mijn volle Dirck-tas opeist.  ‘Controle’, zegt hij. Dat weiger ik. En hij herhaalt vervolgens wel tien keer wat hij van me wil: mijn kassabon en mijn tas. Ik blijf weigeren. Op een gegeven moment denk ik, als je die bon zo graag wil, dan raap je hem maar op. Ik verfrommel hem en ik  gooi die achter me op de grond.  Hij raapt hem op. Nu wil die nog steeds mijn Dirck-tas. Ik denk er niet aan! Hij dreigt met politie.

’Laat maar komen,’ zeg ik, ‘en trouwens, laat me je legitimatiebewijs maar  eens zien!’ Dat heeft hij niet. ‘Dan mag je me helemaal niet controleren’. Plots komt een persoon snel aangehuppeld. Die laat mij zijn legitimatiebewijs zien. Maar die controleert mij niet.

De ongelegitimeerde  man dreigt wederom met politie. ‘Alles is opgenomen, meneer. Ook dat u me net een duw gegeven heeft. Dat wordt een flinke boete.’ Nòg een extra dreigement voegt de man er aan toe: een permanent winkelverbod.

Met loeiende sirenes arriveert de politie. De naar ik aanneem bevoegde politieman geef ik mijn tas. De ongelegitimeerde man controleert onder toezicht van de politieagent mijn kassabon en mijn Dirck-tas controleren. Geen probleem. Alles is in orde.

De (onbevoegde) man mompelt, dat hij me geen winkelverbod zal opleggen.

Heel vernederend dit alles. Ik ga er werk van maken.