Toen ik hoorde dat Facebook-baas Zuckerberg (Z.) de berichten die aan zijn mediabedrijf werden aangeboden niet meer wilde gaan controleren op waarheid, correctheid, voelde ik meteen weerzin. Daar wil ik niet aan meedoen. Tegen complot-theorieën gaat (Z.) niks meer ondernemen. (Z.) heeft het jarenlang wel gedaan. Dat wel. Maar nu stopt hij er mee. Hij verwijt zijn feitencheckers dat hun werk heeft geleid tot censuur. Volgens (Z.) zijn feitencheckers vooringenomen en zodoende beperken ze de vrijheid van meningsuiting te veel.
(Z.) schuift daarmee een eind op in de richting van Trump èn
het steeds meer naar ultra-rechts neigende Europa.
Facebook eiste weliswaar dat feitencheckers geen banden hebben
met politieke partijen of kandidaten. Dat ze niet lobbyden en niet-aflatend
objectief en transparant zijn. Het netwerk van feitencheckers legt uit dat niet
zij, maar andere medewerkers van Facebook de bevoegdheid hadden om berichten of
accounts offline te halen. Hoewel Facebook slechts beperkte informatie gaf over
de resultaten van het in 2016 opgezette programma voor feitenchecks, denkt de
koepelorganisatie dat het effectief was.
Facebook zelf houdt nu de factcheckers af. Maar de Europese
Commissie gaat vooralsnog nog gewoon door.
Facebook heeft vergelijkbare programma’s in meer dan honderd
landen, die erg verschillen en in verschillende fases van ontwikkeling zitten.
Sommige van deze landen zijn erg kwetsbaar voor desinformatie die aanzet tot
politieke instabiliteit, inmenging bij verkiezingen, geweld en zelfs genocide.
Facebook’s koerswijziging in de Verenigde Staten valt samen met initiatieven om de banden tussen het internetbedrijf en Trump aan te halen. Het International Fact-Checking Network vermoedt dat de dwingende, afwijzende houding van Trump ten opzichte van factchecking heeft bijgedragen aan de beslissing van (Z.). Iets wat Trump zelf ook doorzag.
Sommigen factcheckers hebben dezelfde soort Trump-dwingelandij
ervaren. Ze snappen hoe moeilijk het is om die druk te weerstaan.
In dat nieuwe beleid kunnen vrouwen bijvoorbeeld
‘voorwerpen’ genoemd worden en homo’s ‘mentaal ziek’. Ik voel me niet meer thuis
bij een club als Facebook, die zich onder het mom van beschermen van de democratie,
ook nog eens welbewust laat gebruiken voor desinformatie en complottheorieën, die
weer tot verwarring, misleiding, discriminatie, haat en hetzes leiden.
Op Facebook vertoon ik me niet meer. Ik plaats mijn
schrijfsels voortaan op mijn eigen blog, dit blog.
