MIJN OP EEN NA OUDSTE ZUS.

 Manda was vandaag op bezoek. Mijn op een na oudste zus. 72 wordt ze alweer. Ze woont dicht bij mij in de buurt maar we zien of spreken elkaar zelden. Wel leest ze mijn stukjes trouw. We kunnen het tegenwoordig goed met elkaar vinden. Toen we nog heel jong waren, was het niet altijd koek en ei tussen ons. Wat herinneringen komen boven.

Ik heb haar wel eens van de Kralingse Plas naar huis (in Spangen) laten lopen. Zeven kilometer. ’t Was zeker twee uur lopen en heel warm.  We waren nog heel jong. Zij zeven. Ik tien. Haar grote broer.  Het geld dat onze moeder voor de tram had meegegeven was ik op het strandje kwijt geraakt. Pas toen we, helemaal kapot, uitgedroogd en hongerig, thuis waren vond ik het tramgeld in een zijzakje van mijn korte broek.    

Woedend reageerde ze als ik haar corrigeerde op haar taalgebruik: ‘Kijk naar je eigen!’ zei ze bijvoorbeeld. Dan zei ik: ’Nee, dat zeg je niet zo Manda. Het is: ‘Kijk naar jezelf!’. Als reactie daar op kreeg ik een suikerpot naar mijn kop. Net mis!

Als tiener bewonderde ze me wanneer ik in mijn kleine slaapkamer Stones-muziek draaide, posters ophing, wierook brandde en waxine lichtjes aanstak. Sfeer kwam ze dan af en toe bij me proeven.

Manda was met mijn gezin mee op vakantie naar een stacaravan op Texel. Mijn oudste zoontje  Freek  was toen peuter. 1981. Mooi weer toen. Veel bramen geplukt. Zo af en toe jogde ik. Moest daarmee stoppen. Een knieblessure. Van de arts daar kreeg ik pillen. Op de salontafel stonden op een gegeven moment een schaaltje bramen en het potje met mijn pillen. ‘Op!’ hoorden we Freek opeens zeggen. Het belletje ging bij ons nog niet meteen rinkelen. Freek had niet alleen het schaaltje bramen leeg gesnoept maar ook mijn potje met pillen. De dokter sloeg gelijk alarm: een dodelijke dosis. Hij bestelde een helicopter naar het ziekenhuis in Den Helder. Freeks maag moest onmiddellijk worden leeg gepompt. Manda past intussen op onze jongste zoon Ralf. Godzijdank  is alles op zijn pootjes terechtgekomen. Freek heeft het overleefd.

Voor mijn twee zonen, de kinderen van mij en mijn ex, is hun tante Manda een onvergetelijke overblijfmoeder geweest. Ze zorgde altijd voor een lekkere lunch in hun basisschoolperiode. Tot op de dag van vandaag, veertig jaar later, is Manda nog steeds hun meest geliefde tante.

Het leek haar goed, zei ze toen ze opstapte, dat we elkaar wat meer zouden zien. Leuk idee. Eens per maand? We zullen het zien.

SCHERMTIJD.

Hoeveel van mijn kostbare leven wil ik eigenlijk online doorbrengen? Van de jongere generaties wordt gezegd dat ze veel te veel tijd bezig zijn met  hun telefoon. Hoe jonger, hoe meer. Ik zie het dan van redelijk nabij aan mijn kleinzonen. Ik zie ze nooit zonder mobieltje. Als ik op visite kom, schenken ze me een paar tellen van hun aandacht. Daarna duiken ze weer in hun telefoon. Hun vader, mijn zoon,  sommeert ze wel om hun schermtijd te beperken maar ik heb de indruk dat hij een verloren wedstrijd speelt.

Ik ben van de generatie oude knarren en vind dat ik zelf al op veel schermtijd zit. Dagelijks besteed ik de meeste digitale tijd aan een verhaaltje als dit. Drie à vier uur. Verder check ik talloze malen per dag (meestal tevergeefs) mijn mail en app. Indien nodig beantwoord ik ze. Ik lees Teletekst Nieuws en Teletekst Voetbal. Beluister 4 uur (soms wel meer) Spotify en de podcast van Maarten van Rossum (bijna een kwartier). Mijn  smartphone ligt zo af en toe, als ik alleen thuis ben, luidruchtig op de salontafel te tetteren.

Ik heb hem ook vaak in mijn kontzak of in mijn binnenzak. Dan ben ik de enige die het geluid hoort met mijn oortjes in. Zo luister ik ook op straat, in de bios, op de fiets, in het openbaar vervoer. Ik zit dan niet achter een scherm maar ben wel online.

Hoeveel zal dat bij elkaar zijn? Bij benadering 12 à 13 uur per dag. Maar …. ik word die 13 uren niet digitaal opgeslokt. Terwijl ik dit stukje schrijf, de krant lees of de aardappelen schil, luister ik bijvoorbeeld naar Lady GaGa, die op Spotify haar mooie nieuwe cd MAYHEM ten gehore brengt of naar de podcast van Theo Maassen. En … meestal ben ik onderweg als ik mijn mail of app check en beantwoord.

Sinds 2008, de intrede van de smartphone, is  mijn gedrag veranderd en de generatiekloof lijkt breder dan ooit. De mensen op straat, in het openbaar vervoer … ik zie ze minder. Het mobiele verkeer gaat meestal voor. Dat wordt à la minute afgehandeld. Gaat ten koste van het sociaal contact.

Wanneer ik bezoek krijg, heb ik contact met mijn bezoek. We praten, eten, drinken. Online zitten we dan vrijwel nooit. We hebben het met elkaar hooguit over  de moderne worstelingen met het digitale tijdperk.   

De jongere generatie is liever bezig op de mobiel, met hun vele games, apps, geheime 2^e telefoons, duistere online ‘challenges’.  Maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen: hebben de oudjes het recht om te klagen, terwijl ze zelf ook diep in hun schermen verdwijnen?

VAKANTIES.

Ik ga dit jaar voor de verandering eens op vakantie naar een theaterfestival. Ik weet nog niet precies wanneer maar het is ergens in de zomer. Iedereen om me heen waarschuwt me om nooit meer te zeggen wanneer ik op vakantie ga en waar naar toe, omdat de kans dan groot is dat mijn woning door ongure elementen wordt leeg gehaald. Het zal waarschijnlijk begin augustus worden dat ik naar Edinburgh ga. Daar is dat Theaterfestival toevallig ook.  

De vliegreis en het verblijf heb ik vandaag geregeld. Toch maar vliegen. Vanaf Amsterdam. Dan ben ik er in anderhalf uur. Met de trein ben ik anderhalve dag onderweg. Nog even googlen wat ik nu met mijn vliegschaamte aan moet. Ik heb een mooi en betaalbaar plekkie geregeld in het centrum van Edinburgh. Ik bedoel, de plek is mooi omdat ie centraal in Edinburgh ligt. Alle theatertjes en andere evenementen-locaties liggen er in een straal van drie kilometer omheen.

Vier dagen Berlijn staat ook nog op mijn programma. In 1970 ben ik voor het eerst en tot nu toe voor het laatst in (Oost-)Berlijn geweest. Ik reisde toen met een Amerikaans reisgezelschap, dat scherp in de peiling gehouden werd door een Gestapo-bullebak aan de grensovergang van Oost- naar West-Berlijn. Ik had in mijn rugzak wat satirische Amerikaanse comics (stripverhalen), die ik tijdens een wandeling daar wilde uitdelen aan Oostduitsers. Maar voordat ik daar de kans toe kreeg had die bullebak de strips al uit mij rugzak gevist en bij het  oud-papier gegooid.

Berlijn is natuurlijk waanzinnig veranderd sinds in 1989 de muur tussen Oost en West werd gesloopt, en er één Berlijn, één Duitsland ontstond. Héél erg benieuwd ben ik. Ik hoor zulke enthousiaste verhalen van mensen die genoten hebben van de stad, haar cultuur, haar architectuur.    

Het is allemaal nog niet tot in de puntjes geregeld. Het zal waarschijnlijk mei of juni worden, Berlijn. Ik ga met een goede vriendin. Zij is al zo’n beetje begonnen uit te zoeken hoe we het gaan doen qua vervoer, verblijf en excursies. ‘t  Zal wel de bus van Bolderman ofzo worden. We nemen in ieder geval een tweepersoonskamer, ook al zijn we niet getrouwd en wonen we niet samen. We nemen een tweepersoonskamer, omdat, we ontiegelijk veel mèèr geld kwijt zouden zijn als we ieder apart een kamer zouden nemen. We zeggen gewoon van te voren dat ze in het hotel de bedden uit elkaar moet schuiven. En als dat niet lukt ga ik gewoon op de grond liggen maffen. Of zij. Tossen we elke dag om. Daar doen we niet moeilijk over.  

We gaan niet bij elkaar onder de dekens liggen. Voor geen goud. 

Bij het idee alleen al krijgen we het Spaans benauwd.

ZINGEN.

 Popkoor.

Ik kom vanochtend niet op gang. Mijn hoofd zit potdicht en mijn ademhaling gaat stroever dan anders. Ik moet iets gaan doen. Fietsen naar Nesselande bijvoorbeeld. Daar is straks, van half elf tot 12 uur het Badkamer(pop)koor. Voor een tientje per keer zing ik daar mee.

Het is normaal een half uurtje fietsen daarheen. Vandaag doe ik er drie kwartier over. Ik heb zware benen.

Een keer per maand word er gezongen, gemiddeld met z’n twintigen. Natuurlijk weer met veel te weinig mannen (4). Ook bij dit koor is het zo dat je niet per sé hoeft te kunnen zingen om mee te mogen doen. Bladmuziek lezen hoeft al je al helemaal niet te kunnen.

We zingen mee met de songs die de koorleider kiest en afspeelt op z'n geluidsinstallatie. De lyrics lezen we af van een groot powerpoint presentatiescherm.

Nog steeds voelde ik me niet helemaal jofel tijdens de eerste twee slome nummers:

Yesterday

I said something wrong, now I long for yesterday

En

Avond

Ik geloof, ik geloof, ik geloof, ik geloof, ik geloof in jou en mij.

Maar de derde song: 

Hit the road Jack schudde me flink al behoorlijk wakker:

Hit the road Jack. And don’t you come back no more, no more, no more

Bij het vierde nummer  

Rock around the clock was ik warm gelopen. Ik merkte dat ik stond te zingen en te swingen, zoals ik ook wel eens 'in trance' doe tijdens een optreden van een coverband van de Stones.

We’re gonna rock, rock, rock, ‘till broad daylight

Mijn favoriete band, the Stones, staat tot op heden helaas nog niet op het repertoire.

Deze keer zongen we nog:

I want to break free

I can’t get used to livin’ without you by my side.

Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder 

Voor degene met z’n mateloze trots. Op z’n risicoloze hoge toren.

 Kom van dat dak af .

Janne Jansen zijn vrouw was een koorddanseres

 Zoutelande

Ik ben blij dat je hier bent, ik ben blij dat je hier bent, ik ben blij dat je hier bent

 

Zingen doet wonderen.

Weer helemaal fris, opgewekt en vrolijk fietste ik naar de super. Bananen kopen. Vanochtend at ik de laatste op.

RIJGEN.

Van het Theater Rotterdam krijg ik een geweldige aanbieding: 9 voorstellingen in de maand maart komen kijken voor 75 euro. Dat is goed besteed aan zo’n krent als ik. Nog geen tientje per voorstelling! Gisteravond was het eerste stuk te zien: Rijgen, gespeeld door het Zuidelijk Toneel.

Ik dacht toen ik de schouwburg binnenstapte, dat ik een kat in de zak gekocht had, want de zaal was half leeg. Maar dat bleek beslist niet zo te zijn.  Het was zeer de moeite waard.

Rijgen is een opvallend opgewekte, lichte,  grappige voorstelling. Opvallend ook, omdat dit zeker niet gold voor het toneelstuk Reigen (1897) van de Oostenrijker Arthur Schnitzler, waar de makers zich op baseerden. Die Schnitzler was een goede vriend van Sigmund Freud. Met sarcastisch genoegen schetste hij in tien scènes een visie op de liefde die puur draait om seks en bedrog.

Het toneelstuk van vanavond gaat heel anders. Met een open blik wordt de kijkers allerlei hedendaagse vormen van liefde getoond: van een date op Tinder en een lang en gelukkig levend echtpaar tot vormen zoals sodomie en pedofilie. Dat gebeurt steeds met verbazing en een lach. Het gaat niet om de sensatie, maar om een blik op de drijfveren van de mensen, zoals eenzaamheid, verlangen naar intimiteit of bevrijding van de dagelijkse sleur.

De drie vrolijk en heel relaxed spelende acteurs, Louis van der Waal, Ariane van Vliet en Peter Seynaeve, zijn geknipt voor dit stuk. Ze spraken mij en de andere kijkers, direct aan. Ik dacht eerst nog even dat het een soort stand-up comedy zou worden maar er is geen sprake van meedoen van het publiek in dit spel der lusten. Eerder word je als publiek gevraagd mee te denken. Stel je toch al die verschillende verlangens en verliefdheden voor, lijken ze te zeggen. Dat is toch prachtig, die verschillende vormen?

Zeker!

--------------------------

Voor de liefhebber: een stukje tekst uit het stuk: Rijgen:

-----------------------

Peter:    Ik ben happy single. Een die aan zichzelf genoeg heeft.

Louis:    Ja, en seks?

Peter:    Natuurlijk hou ik van vrijen: flirten en vrijen. Als het gebeurt en goed is, is het welkom Maar uiteindelijk weet niemand beter dan ikzelf me naar een hoogtepunt te brengen, op het gewenste tempo en ritme en zo veel en zo vaak als ik wil. Trouwens, zelfs als je stapelverliefd bent, ben je tijdens de daad toch vooral met jezelf bezig! Het gaat om jouw genot, en het lichaam van de ander is niets anders dan een vehikel daarvoor. Nee, geef mij dan maar de zelf-bedruipende liefde.

Louis:    Volgens mij ben je nog niet de juiste persoon tegen gekomen.

Peter:    Ik geloof dat iedereen zijn eigen beste minnaar is. Niemand begrijpt beter wat ik voel en hoe op gevoel gereageerd moet worden. Niemand begrijpt beter wat ik nodig heb en wanneer. Niemand kan zo onvoorwaardelijk van me houden als ikzelf..

Ariane: Behalve je moeder misschien?

LANDJE PIK.

Sinds vorige week vrijdag, een inktzwarte vrijdag, ben ik er niet gerust op dat we de wereldvrede kunnen bewaren. De scène tussen de presidenten van Oekraïne Zelensky en Trump van de VS vond ik schokkend. Op een onbeschofte en leugenachtige wijze werd door Trump ingehakt op Zelensky. De Oekraïnse president werd het Witte Huis uitgestuurd en een dag later blokkeerde Trump alle wapenleveranties en weer een dag later het berichtenverkeer aan Oekraïne.

Europa reageerde aanvankelijk niet zo kordaat. Uiteindelijk kwam het toch over de brug met 800 miljard euro steun voor Oekraïne. Europa besloot een eigen leger te gaan vormen. In Nederland zelf ontstond een verbazingwekkende Kamerbrede eenheid voor steun aan Oekraïne. Alleen Wilders moest op het laatste moment nog even sputteren om te voorkomen dat zijn PVV hierdoor te veel van zijn kiezers (‘onze eigen mensen, die in armoede leven'), zou verliezen. Hypocriet.

Ondertussen deed Zelensky een knieval voor Trump en bedankte hem voor alles. Een spekkie naar Trumps bekkie. Zelensky noemde Trump toen zelfs ‘een groot leider’. Amerika kan de waardevolle aardmetalen in Oekraïne nu komen ophalen. Zelensky gaat wel een deal tekenen.

De lachende derde is in dit geval Trump’s vriend Poetin. Rusland kan nu rustig doorgaan met het vernietigen van Oekraïne en ondertussen Europese landen uitzoeken, die ook het graag wil inpikken.

Wat mij beangstigt is het imperialisme van de Russische oorlogsmisdadiger Poetin. Ik zie het al voor me: Rotterdamse, Amsterdamse woonblokken, bruggen, elektriciteitscentrales platgebombardeerd zoals in en rond  Kiev en Odessa. Veel slachtoffers en mensen die hier verminkt en ontheemd ronddwalen. Misschien ik ook straks en mijn dierbaren. Ik slaap sinds die zwarte vrijdag niet meer zo lekker.

GESPETTER.

Een wandeling van mijn huis naar de Kop van Zuid duurt bijna twee uur.  Het is heerlijk weer. Aanvankelijk een beetje fris, met een strak blauwe lucht. Ik loop met Bea, een buurvrouw, van huis uit eerst richting Rotterdams groene trots: het Kralingse Bos. Gelijk al zien we op zo’n karakteristieke hoge nestpaal (paalnest?)  moeder ooievaar bezig haar ei uit te broeden. Vader ooievaar staat tussen een tros bedaarde reetjes rustig wat voedsel uit de grond te pikken.

Wij lopen over het fietspad, dat op dit tijdstip nog nauwelijks wordt gebruikt. Het is woensdag rond het middaguur.  We komen langs de speeltuin waar nog geen kind te zien is. De doelgroep van de speeltuin heeft vanmiddag, woensdagmiddag,  immers pas vrij van school. Met dit weer sterft het hier altijd van de jonge kinderen met hun ouders. Bijna allemaal yuppen, die je herkent de vele e-bakfietsen, die daar dan op het grasveld geparkeerd staan. Dat zal vanmiddag niet anders zijn.

Honden lopen er ook zat. Ze doen ons denken aan de honden die we zelf vele jaren terug hadden. Die van haar was groot en vrat ook vreselijk veel, het voedsel (kalkoenfilet en brood) was niet aan te dragen. Die van mij was een tamelijk kleine jachthond, die zichzelf uitliet in het dit bos. Voor zijn eten verslond hij grove stukken runderhart: in één hap, hup, rechtstreeks zijn maag in.

Toen Bea een openbaar toilet zag moest ze gelijk plassen. Ben toen ook maar even gegaan. Mooie schone toiletten tegenwoordig. In mijn jeugd was de Kralingse Plas zèlf het openbaar toilet. Er werd bij mooi weer door velen naar hartenlust in ‘gespetterd’.

We lopen het bos uit in de richting van de a-sociale wonigbouw van Nieuw-Crooswijk. Op het terrein van de voormalige hoveniersschool zijn woningen gebouw voor mensen die 1.200 euro huur per maand kunnen betalen. Dure e-bikes, e-bakfietsen en alleen maar elektrische auto’s daar in de buurt. Ze hadden dit wijkje beter Nieuw Kralingen of Nieuw Hillegersberg kunnen noemen.  Want Crooswijk associeer ik met een heel andere populatie.

Wij wandelen nu in Crooswijk. Langs de begraafplaats, de katholieke. Mijn ouders en mijn een jaar jongere broer liggen daar begraven. Ik groet ze astraal: ‘Dag pa, dag ma, dag Tinus’. Van de andere kant blijft het vanzelf doodstil.

In de Pannenkoekstraat kopen we in de Engelse speciaalzaak wat lekkere dingen. Bea koopt typisch Engelse broodjes. Ik koop doodgewone Hollandse digestieve kaakjes  met een extra bitter chocoladelaagje, dat wel. Mmmm.

De hele wandeling past helaas niet in dit stukje. Met hele grote stappen komen we bij ons eindpunt: bioscoop LantarenVenster. We gaan daar naar de de film: Maria Callas. 

Daarna hebben we een Social Deal bij Ketelbinkie. Lekker eten!  

Tenslotte gaan met de metro weer naar ons bejaardentehuis waar iedereen al in diepe rust lijkt te zijn.