GESCHELD EN GESCHREEUW.

M’n oudste zus, dacht toen ze nog een tiener was alleen maar aan zichzelf. Als ze maar mooie kleren had, genoeg make-up en een leuke vriend, ook dat wel. Dat waren de belangrijkste dingen voor haar. Haar werd wel eens een beetje kostgeld gevraagd … voor het avondeten. Meestal luisterde ze niet eens naar zo’n vraag. 

Ze zat ‘s avonds op de bank, half naar de tv, half naar d’r spiegelbeeld te kijken. Puistjes uit te knijpen, door d’r haar te woelen, zo met haar  vingers. Sigaretjes te roken, kauwgum te kauwen. Koppie thee te maken, alleen voor zichzelf. Hard te praten met haar vriend door de telefoon, waardoor wij de tv weer harder moesten zetten. Normaal lachte ze nóóit maar nu, met die vriend aan de telefoon kwam ze zo af en toe niet bij van het lachen. Terwijl we wisten dat die vriend van haar helemaal geen fuifnummer was. Als hij bij ons op de bank zat, … nou ja dat was dan ook het enige wat hij deed: bij ons op de bank zitten.

Mijn oudste zus vond het maar onzin om kostgeld te betalen. Ze dacht dat kostgeld  eetgeld was. En eten deed ze zelf nauwelijks. Dus wilde ze er ook niet voor betalen.  Ze at zó weinig, tegenwoordig zou ze de diagnose  anorexia krijgen. Maar destijds scholden we haar uit voor ‘magere spriet’. Dan werd ze boos. Maar ze at niks meer en betaalde ook geen cent kostgeld meer.

‘Magere spriet’  mocht niet. ‘Bij ons thuis wordt niet gescholden,’ zei ma. Niet dat ze dan boos werd. Ze was nooit boos, op niemand. Nou, toch eigenlijk wel: op pa en vooral als hij thuis was. Hij was namelijk weinig thuis als zeeman zijnde . Zes weken ‘opgehoepeld’ zei ze wel eens en dan een week ‘ellende’ thuis.’ Het kon wel eens druk zijn in ons huis.  

Ik heb drie jongere zusjes en vier jongere broertjes, die hadden wel eens ruzie met elkaar over het laatste beetje chocolade vla, de laatste bastognekoek ofzo. Pa had een zware stem en als hij zei dat mijn broertjes rustig moesten wezen, dan zei hij dat met een flinke stemverheffing: ’En nou is het gvd afgelopen!!! Etc…’ Zo zat hij nogal eens te schreeuwen. Tot grote ergernis van ma. Dat zei ze tenminste  tegen mij als hij weer voor zes weken op zee zat.

Ma zei dan wel eens tegen mij: ’Er zit ook helemaal niks bij, bij die vader van jou! Rustig met hem praten is onmogelijk. Altijd maar gelijk dat geschreeuw'. 

Tsja, zo ging dat toen.

JUBILEUM.

In december a.s. heb ik een jubileum: ik ben dan 25 jaar bij tandarts Peter. In 1999 was ik voor het laatst bij mijn vorige tandarts op de Blaak. Die liet me drie kwartier wachten en ging toen iemand helpen die net vijf minuten binnen was. Ik stond op en zei die tandarts dat hij mij kon schrappen van zijn patiëntenlijst en liep gelijk door naar mijn huidige tandarts. Ik twijfelde er blijkbaar niet aan dat ik daar als patiënt geaccepteerd zou worden. Tandarts Peter Veler op de Westblaak, zo’n 500 meter verderop, vlakbij bioscoop Cinerama.

Vandaag ben ik daar voor een kroon. Mijn vierde. Een porseleinen kroon ter waarde van zeshonderd euro. Ik heb al kronen op een tand en drie kiezen.

Leuke tandarts, die Peter. Op mijn verzoek liet hij zijn assistente foto’s maken van mijn eerste en tot op heden gelukkig laatste wortelpuntbehandeling. Gottegottegot. Wat een ellende. Volkomen weerloos lag ik daar onder een behandellaken pijn te lijden. Nooit bekijk ik die foto’s meer.

Peter wil dat je één keer per jaar voor controle komt en twee keer per jaar naar de mondhygiënist gaat. Wat ik ook altijd braaf doe is tanden poetsen voor je naar de tandarts gaat. Nou was ik dat de laatste keer vergeten. Ik kwam er pas in de metro achter. Dat zei ik Peter ook met enige gêne. ‘Dat interesseert me nou geen ene reet', was zijn reactie, 'met mijn apparatuur spuit ik alle mondjes in een handomdraai schoon'.

‘Ga je zelf wel eens naar de tandarts, Peter?’ ‘Nou, dat is al heel lang geleden, Jos. Ik heb geen vaste tandarts en als ik eens last heb dan is er altijd wel een collega die me kan helpen.’ Ik vind het maar vreemd dat hij zich niet net als al zijn patiënten jaarlijks laat controleren. Nadat hij mijn kroon gezet heeft, sta ik op uit de tandartsstoel kijk Peter indringend aan en zeg: ’Nou neem maar plaats Peter, dan doe ik die contrôle nu wel even’. Dat vond hij wel grappig maar hij ging er niet op in.

Het geschenk dat Peter mij biedt voor mijn 25 jarig jubileum als patiënt bij hem, is een gecompliceerde, doch geheel kosteloze wortelpuntbehandeling.

‘Dat had je nou niet moeten doen, Peter’. Ik ben tot tranen toe geroerd.

DE KORTROKS 4. EEN MONGOOLTJE.

 Bijna zou ik mijn eigen diepe ellende, als kind, in de tweede helft van de vorige eeuw, hierdoor vergeten … een van mijn geliefde jankonderwerpen: het grote gezin. Ja, je spoort in feite toch niet als ouderpaar als je dertien kinderen neemt wanneer je er hooguit één misschien twee kan onderhouden. Nu heb ik nog niet eens verteld, dat van die dertien kinderen er twee geestelijk gestoord zijn. De een nog erger dan de ander.

De jongste is een mongooltje. (Aan het Syndroom van Down doe ik niet). Nota bene geboren in een periode dat alle bladen, van de Margriet tot de Donald Duck met schreeuwende koppen publiceerden: vrouwen opgelet!  Als je boven de 38 jaar zwanger wordt,  is de kans wel héééééééeéél erg groot, dat je een mongooltje baart!!!! Maar mam leest dat niet of ze wil het gewoon niet weten of het kan haar geen ene moer schelen. Mam maakt het inderdaad helemaal niks uit: ze is 43, houdt van zwanger zijn en van alle mogelijke kleine baby’tjes. Terwijl ik net in het tijdschrift ‘Ouders van Nu’ een ongeloofwaardig  artikel lees over pril ouder geluk in combinatie met een meervoudig gehandicapte kind, baart mam, haar dertiende en laatste kind. Mijn jongste broer: Tet (met een t). Op kraamvisite zegt iedereen: ‘wat een leuk ventje’ … ja, ja, zeg dat wel....maar ik zie het gelijk al. Tet, dat leuke ventje, is dus een mongooltje. Dat zie ik zo. Mij hoeven ze niks wijs te maken. Ik ben niet gek. Een mongooltje uit het boekje: oogplooitjes; breed neusje, huidplooitje op de handpalm en ga zo maar door. Ik heb het net allemaal zitten lezen in Ouders van Nu.

‘Dat heb je d'r nou van, mam' zeg ik, 'daar zit je tot je dood aan vast.' Als een soort troost vertel ik haar, dat mongooltjes nooit zo erg oud worden vijftig hooguit zestig jaar. Mam reageert nauwelijks verheugd. Ze lijkt wel geïrriteerd door wat ik zeg … ’zo lang ik kan, zorg ik voor Tet,’ zegt ze berustend, ‘al word ik  honderd … wie dan leeft, wie dan zorgt’.

In 1970 zijn er nog geen testen die kunnen aantonen dat er een mongooltje groeit in de buik van de zwangere vrouw. Als die er wel waren geweest had ie tenminste al in een vroeg stadium geaborteerd kunnen worden. Dan hadden we geen Tet gehad.

Ik vraag me af of mam dan besloten zou hebben om Tet te laten afdrijven … nee, ik vraag het me niet af ook … ik weet heel erg zeker dat ze dat  nóóóít, nooit van haar leven gedaan zou hebben. En … eerlijk is eerlijk:  Tet is een lieverd, een heel kwetsbare lieverd. Hij is gevoelig, lief, vriendelijk en grappig. Kortom: Tet is een schat, fijn dat hij er is.