HET BEEN.

Hè, daar ligt een been?! Een lang been. Van een volwassene. Moet wel een man zijn. Er steekt een herenschoen onderuit. Zeker maatje vijfenveertig. Om het been zit een spijkerbroekspijp. Van boven is de broek gerafeld en bloederig. Het is een luguber gezicht, zo van een afstandje, al die afgerukte aderen en pezen. Wat zal er gebeurd zijn? Een lichaamsdeel verlies je toch zomaar niet. Op de middenweg ligt het. Het is niet zo druk op de Meent, om half tien ’s avonds. De auto’s rijden er met een boogje omheen. Waarschijnlijk weet geen enkele automobilist waar hij precies voor uitwijkt. Als er even niks aankomt, kniel ik bij het been en stroop de broekspijp wat op. Het is het zwaar behaarde been van een zwarte man.

Een automobilist nadert, ongeduldig toeterend. Ik trek de broekspijp strak. Meer rafelig bovenbeen wordt zichtbaar.

Een automobilist draait zijn raampje open: ‘Jij weg daar!’

Ik loop rustig naar die automobilist: ’Daar ligt een been. Ik wilde er even goed naar kijken. Je kan doorrijden nou.’

‘Dàt been is?’

‘Je bent toch niet doof, gast? Wat zeg  ik nou net tegen je?’

‘Jij 112 bellen!’

‘Rijd nou maar door, want er staan inmiddels wel tien auto’s achter je. Die willen door.’

Ik speel maar even voor verkeersagent. Ik leid het verkeer langs het been. Ik fluit hard op mijn vingers en geef het stopteken. Na een paar hectische minuten is het rustig. Hét moment om het been van de rijweg af te slepen. Pittige klus. Vast een grote breedgeschouderde jongen. Nou, nee, breedgeschouderd. Kan ik nu nog niks over zeggen. Wel groot en zwaar. Hij is niet de jongste.  Zijn spijkerbroek is van de vorige eeuw.

Ik mag de mobiel van een passant gebruiken.

‘U heeft politie nodig?’

‘Ja, ik ben in het centrum. Heb hier een been. Heeft u  een melding van iemand met zonder been? ’

‘Zeg meneer, u moet deze alarmlijn niet misbruiken voor flauwe grappen, we hebben …..’

‘O, nee, nee, mevrouw, dat doe ik echt niet. Ik heb namelijk het been gevonden van die man. Ik zit er nu naast. Op de Meent, voor de poffertjeskraam. Stuur een wagen.’

‘Goed. Hoe is uw naam?’

‘Van der Steen’

‘Blijf bij het been, meneer van der Steen? Ik stuur een wagen, meteen.’

Ik sta àchter de poffertjeskraam. Wil geen betrokkenheid. Geen lastige vragen van de politie. Moeilijke toestanden. Kost me zeeën van tijd. Daar zit ik niet op te wachten.

Daar is de politie. Ze hebben het been gezien. Kijken nog wat verdwaasd rond. Ze missen mij en wie weet de man, met dat àndere been in zijn graf?

 

 

MISKOPEN.

 

De auto.

Miskopen, ze benauwen me.  Vijftienhonderd gulden, een rib uit mijn lijf,  betaal ik voor de witte Simca 1000. Mijn eerste auto! Met mijn neef Paul, dè automonteur van de familie, ga ik naar een garage.  Paul kent daar iemand, die hij blind vertrouwt.  Voor de vorm gaat hij nog even onder die kar liggen en zegt: ‘een kópie’.

Over de witte motorkap schilder ik een kleurrijk boeket  bloemen. Wáár ik ook rijd ik heb altijd veel bekijks. Echter: binnen het half jaar: lekke remleidingen, kapotte v-snaar, versleten remnaaf, verrotte koppelingsplaten. Dat kópie blijkt een miskoop te zijn. Binnen nog geen jaar en nog eens vijftienhonderd gulden aan reparatiekosten verder, verkoop ik die auto. Ik krijg er niet meer dan 100 gulden voor. Zeker nog vijf jaar zie het ik die opvallende Simca in Rotterdam rondrijden. Eerst met een blonde dame achter het stuur. Op het laatst rijdt er een of andere buitenlander in rond. Elke keer dat ik die kar zie rijden krijg ik de neiging om mijn neef Paul iets aan te doen.

De zonnebank.

In mijn slaapkamer staat mijn zonnebank. Aanschafprijs 1.199 euro. Het zweet breekt me uit. Wat zonde van het geld. Ik heb hem nu 10 jaar. De eerste twee jaar gebruik ik hem intensief. Dat wel. Misschien wel een beetje tè intensief. Ik zie er dan wel goed uit. Lekker bruin. Zelfs mijn normaal zo witte, harige benen worden mooi bruin … ja, harig blijven ze wel. Ik ben hier en daar wel iets te veel verbrand.  Mijn billen zijn te hard gegaan. Ik heb er even geen erg in dat mijn billen nooit zo veel zon hebben gehad. Ik moet dus op de blaren zitten.

Mijn kale hoofd heb ik te lang aan de zon en de zonnebank blootgesteld. De dermatoloog raadt me sterk aan om voortaan iets op mijn hoofd te zetten. Ze heeft huidkanker geconstateerd … ‘’t is bij u niet zo erg, hoor, zegt ze’.  

Mijn zonnebank is ook te gebruiken als infraroodhemel. Om lekker te relaxen. Dat heb ik alles bij elkaar misschien tien keer gedaan in tien jaar. Dus ik kan wel zeggen dat het ding zeven jaar lang werkeloos in mijn slaapkamer heeft gestaan. Ik kan mezelf wel voor mijn kop slaan als de buurman de zonnebank mijn huis uit sjouwt. Hij wil hem wel meenemen; om niet.

Het lievelingsjasje.

Van mijn lievelingsjasje word ik lyrisch: ‘Jij bent echt mijn leukste korte jasje ooit. Zwart leer. Ik zie er met jou zo ‘vet gaaf’ uit.  Als mijn vriendin met jou loopt te paraderen ben ik apetrots. Je voelt aan als de huid van een jong, energiek dier.

Maar het jonge, energieke leer  blijkt  een inferieure kunststof te zijn. Na drie maanden komen rafeltjes en scheurtjes. Binnen twee weken ben je ondragelijk. Met pijn in mijn hart laat ik je zachtjes zakken in het donker van de container.

Etalagebenen.

 Al meer dan een jaar heb ik er over lopen piekeren. Zal ik het wel of zal ik het niet doen? Het hoort eigenlijk helemaal niet bij me. Zeker niet bij iemand van mijn leeftijd. Maar het bleef maar aan me knagen. Die nieuwsgierigheid naar hoe het voelt. Want de permanente aanwezigheid  zal wel wennen zijn. Zal het ook echt gaan lukken, die gewenning? De beslissing om er aan te beginnen is makkelijk genomen maar kom er maar weer eens vanaf. Dat valt om den donder niet mee.

 Gedurende het jaar dat ik erover heb lopen piekeren, heb ik me  regelmatig de vraag gesteld: ‘Wat is het ergste dat er zou kunnen gebeuren?’ Het allerergste dat me kan overkomen is dat ik er aan dood ga maar dat is wel heel zwaar overdreven. Wat ik me ook serieus heb afgevraagd is hoe het mijn spijsvertering zal beïnvloeden. Positief of negatief? Houd ik überhaupt nog wel trek in eten. Heb ik nog wel zin in lekkere dingen. Durf ik mijn mond nog wel open te trekken als ik het ergens niet mee eens ben … zal er ooit nog eens iets op het puntje van mijn tong liggen, als ik ergens niet direct op kan komen … dat zou ik toch niet willen missen.

Voor heel wat shops in Rotterdam, en er zijn er nogal wat, heb ik staan kijken met al dit soort gedachten in mijn achterhoofd. Een kennis van me, Bertus,  ziet me eens voor zo’n shop staan en vraagt me wat ik daar te zoeken heb.  Dan maak ik me er vanaf door hem te zeggen dat ik al een tijdje last van etalagebenen heb. Tsja, ik bijt liever op mijn tong, dan dat ik hem alles aan zijn neus ga hangen.

Minder erg maar vervelend zal het zijn als ik de hoon van mijn omgeving  over me afroep.  Ze zullen verbaasd zijn. Er zullen er zijn, die denken dat ik ‘van Lotje getikt ben’ … sommigen zullen zeggen: ‘hij liever dan ik’ … en er zullen er zijn die last krijgen van plaatsvervangende schaamte. De reactie van het meerendeel zal zijn: ’Als hij dat nou leuk vindt, moet hij dat zelf weten, mijn zegen heeft hij.’

Na lang wikken en wegen heb ik besloten het te doen. Weliswaar met knikkende knieën maar toch. Er zitten nogal wat haken en ogen aan. Daarom wordt geadviseerd om gedurende de eerste twee weken niet te roken, dat doe ik toch al niet èn geen alcohol te drinken. Gedurende drie weken moet ik ook afzien van orale seks, dat vind ik erg jammer en is bijna een reden voor mij om er vanaf te zien … bijna.

Als kleuter help ik mijn moeder met ramen zemen. Ik sta op een stoel. Plotseling  duwt mijn kleine broertje mij van die stoel af. Bij de val bijt ik een stukje van mijn tong los. Al achtenzestig jaar zit dat los. In dat stukje tong laat ik morgen een piercing zetten.

WEGGEEFGELD.

Voor mij had het niet gehoeven, die energiecompensatie. Ik heb het niet nodig. Ik heb in 2019 een puik contract afgesloten met Eneco. In oktober krijg ik maar liefst vierhonderdvijftig euro terug; mijn nieuwe maandtermijn is vastgesteld op dertig. Om mij heen huilverhalen over gemiddeld vierhonderdvijftig bijbetalen en de nieuwe maandelijkse termijn van honderdvijftig euro. Armoe troef. Mijn contract loopt tot en met oktober 2023, dus ik zit voorlopig zit goed.

‘Geef toch weg dat geld, man,’ klinkt een stemmetje in mijn hoofd.

Ik heb een zus die eigenlijk op de voedselbank zou moeten liggen maar het verdomd om er naar toe te gaan. Op zich zou ik haar die poen wel willen schenken. Ik vind alleen, dat ze zelf eerst eens wat meer moeite moet doen om uit de shit te komen. Laat haar allereerst eens gebruik gaan maken van de voorzieningen waar ze sowieso recht op heeft als alleenstaande moeder. Mijn oudste broer komt vaak bij haar. Hij stopt haar regelmatig wat toe. Zó knoopt ze de eindjes met moeite aan elkaar.

Ook mijn buurvrouw  zou dat geld goed kunnen gebruiken. Zij moet rondkomen van vijftig euro per week. Drie volwassen kinderen heeft ze. Die rijden stuk voor stuk in peperdure SUV’s.  Zij zullen als het er op aan komt ongetwijfeld hun oude moeder uit de nood helpen. Daar hoef ik me niet druk over te maken.

Ik kan wat overmaken naar een goed doel. Keus genoeg. Wat me echter tegenstaat aan die charitatieve instellingen? Hun directeuren graaien handenvol geld uit de opbrengsten van inzamelingsacties. Die goede doelen, puur, gun ik van harte mijn driehonderdtachtig euro. Die graaiers niet.

Ja! Ik geef het gewoon aan mijn zonen. Ik heb er twee. Ieder honderdnegentig euro. Voelt in eerste instantie prima maar ik denk, dat ze niet willen, dat ik dat geld weggeef. ‘Ga er zelf eens iets leuks mee doen’, hoor ik ze al zeggen. Dus dat valt ook af

Mijn lucratieve energiecontract loopt dus in oktober 2023 af. Wie weet hoe hoog die inflatie nog oploopt. Misschien wel tè hoog. Daarom houd ik die eerste honderdnegentig euro voor mezelf, als  appeltje voor de dorst.

Dan heb ik er nog altijd honderdnegentig  over om weg te geven .. of neen, béter: samen met wat spaarcentjes , koop ik nieuwe laptop. Kan ik mijn columns voortaan fijn op tikken.

Uiteindelijk heeft de energiecompensatie  zo nog een mooie bestemming gekregen. Hoewel ik er net zo lief iemand blij mee had gemaakt, hoor.

         

HAP, SLIK, WEG.

Mijn broer Simon, is eenenzestig en functioneert op het niveau van een peuter van anderhalf. Hij woont in Strijen, althans daar staat zijn bed, in een Instelling voor verstandelijk en lichamelijk gehandicapten. Ik ga een paar uurtjes bij hem op bezoek.

Qua conditie is hij nog een van ‘de besten’ daar. Hij is voornamelijk verstandelijk gehandicapt. Heeft dan wel suikerziekte en is half blind, een rolstoel heeft hij niet nodig en met zijn begeleiders kan hij redelijk communiceren. Zijn vijf medebewoners zijn dubbel gehandicapt: er valt geen woord met ze te wisselen en ze hebben allen een rolstoel of een ander hulpmiddel nodig om zich voort te bewegen.

Als ik die zondagmiddag bij Simon op bezoek ga, zit hij met vijf andere bewoners plus de begeleidsters Toosje en Edith, aan de patat-mèt. De borden zijn net vol geschept. Ik mag ook aanschuiven maar sla de uitnodiging af. Ik heb net een groot bord muesli naar binnen gewerkt. Patat wordt blijkbaar ook hier als een lekkernij  beschouwd, gezien de grote, hongerige ogen van de meeste bewoners.

Mijn broer lust alles. Hij is een (broodmagere) veelvraat en een razendsnelle eter. Als hij de kans krijgt tenminste. Want de leiding hier, wil hem eetmanieren bijbrengen. Zijn hele leven lang heeft hij zijn eten zonder te kauwen naar binnen kunnen proppen en net nu de tandarts zijn laatste paar tanden en kiezen heeft getrokken, roept de leiding in koor: ‘Simon, kauwen!!’ Het valt om de donder niet mee voor hem, om te kauwen met dat sompende tandvlees. Ze zullen het wel goed bedoelen. Een begeleidster heeft de patatjes voor Simon in kleine partjes gesneden , hij prikt ze één voor één aan zijn vork en … hap, slik, weg.

‘Nee, Simon, even wachten. Simon!! Eerst je mond leeg eten,’ zegt begeleidster Toosje, ‘én kauwen!’. Zij kijkt hem streng doch liefdevol aan en houdt nu onverbiddelijk zijn hand met vork vast tot ie zijn mond leeg heeft. Zolang zijn hand vastgehouden wordt zit Simon onrustig te bouncen in de richting van zijn bord en weer terug. Zodra Toosje zijn hand loslaat pakt hij zijn flitsende eettempo weer moeiteloos op.

Helemaal weggedrukt op de zitting van haar rolstoel, zit vijftig plusser Karin, een piepklein, gremlin-achtig wezentje, moeilijk te doen. Bij elk patatje dat haar aangeboden wordt draait  ze demonstratief haar hoofd om, slaakt een kreet die door merg en been gaat, steekt haar tong uit en wanneer het patatje uit haar zicht is verdwenen, likt ze met haar buitensporig grote tong aan haar rechter bovenarm, van onder naar boven. Dan weigert ze nòg eens een patatje … weer die kreet en weer likt ze aan haar bovenarm … een ritueel dat zich nog enkele malen zal herhalen.

Ik schrik me te pletter, als epilepticus Tom, die, uit voorzorg, met een soort wielrennershelm aan tafel zit, van zijn stoel dondert en beangstigend gaat liggen stuiptrekken en schuimbekken. Van schrik heb ik een deel van mijn inmiddels lauw geworden  koffie over mijn witte overhemd gegooid ….. de anderen hier zijn dat blijkbaar van Tom gewend. Hoe dan ook: ze laten zich de patatjes er niet minder om smaken. Geduldig wordt Tom weer door beide begeleidsters in de eethouding gehesen; nog even het schuim van zijn mond en klaar is hij weer.

 

Harold is een langzame eter, hij is de incontinente senior van de groep (tegen de zeventig schat ik hem). Hij zit de godganse dag met een halve theedoek in zijn mond te soppen … ook onder het eten gaat hij daar het liefst mee door. Hij heeft er bolle wangen van gekregen. Hem die theedoek ontfutselen  is schier onmogelijk. Na elk patatje gaat die doek weer naar binnen.

De tijd breekt aan voor het altijd feestelijke toetje: Simon volgt vanaf de eettafel met een begerige blik, alle bewegingen van Edith en Toosje in de keuken. Zij maken voor ieder een beker yoghurt met sinaasappelsiroop en zij lossen daarin de noodzakelijke medicijnen op. Een klusje dat alle aandacht opeist van de dames.

Simons toetje staat nog maar goed en wel voor zijn neus of hij grijpt het met twee handen vast, flapt zijn buiten proportionele  tong uit zijn mond, klapt die tegen de beker en gooit de hele inhoud in  no-time achter in zijn keel. Zijn van gulzigheid nog waterige ogen schieten zowat uit zijn kassen als hij de hardste boer van de dag laat. De koffie heb ik godzijdank inmiddels al op.

Met een natte washand poetsen Toosje en Edith nog even de gezichten schoon en niet eerder dan na het gristelijke danken, mag iedereen van tafel.

Ik wandel met Simon nog een uurtje in het fraaie park vlakbij de instelling. Zingen doen we dan ook. Hij kent nog aardig wat liedjes. Simon brult alléén de laatste paar woorden van elke liedregel mee:

-          ‘ … slaapt gij nog …’

-          ‘… witte stippen …’

-          ‘ … toemba, toemba … ’

-          ‘ … zo zwart als roet … ‘  (dat mag dan nog).

‘Hoe zorgeloos kan het leven toch wezen?’ Met  dank aan Toosje en Edith!

TOEDELEDOKIE.

Ik heb duidelijk de hongerwinter niet meegemaakt. Normaal gesproken vind ik het lekker eten: aardappelen, bietjes en een bal gehakt, in een beetje vette jus. Meestal eet ik er dan nog zo’n grote, dikke zure bom bij. Maar de maaltijd van vandaag is helaas niet te vreten. Eerlijkheidshalve moet ik zeggen, dat zowel de aardappelen als de bal gehakt, afzonderlijk goed eetbaar zijn. Alleen die bieten, hè, nee, dat is he-le-maal niks! En een maaltijd is eigenlijk pas lekker als àlle bestanddelen een ruime voldoende scoren. Want alléén aardappelen eten, die gedoopt zijn in vette jus, dat is nou niet bepaald een delicatesse. Puur alleen dat balletje eten, ja, dat lukt wel. Die bal is goed binnen te houden. De ballen van vandaag zijn gemaakt van rundergehakt, met zout, peper en paprika; wat paneermeel, een eitje en twee teentjes knoflook; gebraden  in verhitte boter met daarin een uitje gefruit en tot slot nog twee scheutjes  ketjap manis erover. Prima gelukte ballen. Na de aardappelen heb ik ze lekker opgepeuzeld. Die klote-bieten verzieken eigenlijk mijn hele eten. Ze zien er al sowieso niet úít. Om te beginnen zijn ze al nauwelijks rood te noemen, die bieten … eerder donkerbruin. Doorgaans koop ik hele, gekookte bieten, waar ik de steel en de wortel vanaf snijd en die ik dan schil. Vervolgens schaaf ik (met de kaasschaaf) de meestal prachtige rode bieten in plakken. De bietjes van déze avond zijn niet gekocht als hele, min of meer ronde  bieten maar als in kleine vierkante stukjes gesneden biet. Op de verpakking wordt geadviseerd deze vierkantjes tien minuten te koken alvorens ze te op te dienen.

Ik schep mijn bordje vol en proef de aardappel (met jus), lekker. De bal, heerlijk. De zure bom, prima! Dan de bietjes: ze zijn zo hard  als rauwe snijbonen. Na één hap is het voor mij duidelijk: ik laat het bij die andere beter te pruimen bestanddelen van deze maaltijd en schuif de berg ‘bietjes’ de toiletpot in ….‘toedeledokie’ noem ik dat.

Gelukkig is het toetje lekker. Het kan altijd gebeuren dat een maaltijd niet te pruimen is: dan zorg ik altijd voor een lekker toetje. Deze keer is dat een precies goeie doyenné du comice, de heerlijkste peer van de wereld.

Het komt echt maar zelden voor dat ik een maaltijd of een deel van een maaltijd laat staan. Ik kan me twee eerdere situaties herinneren, waarin ik maaltijden wegkieper. Sambal – boontjes heb ik gemaakt. Ik doe daar veel te veel sambal in. Nog geprobeerd om het te eten met een schijf komkommer bij elke hap … helpt niet .... met een slokjes water een hap sambal boontjes wegspoelen …. geen kans …  na drie of vier happen stop ik er maar mee … toedeledokie

Het tweede mislukte gerecht, dat ik me herinner, is de ‘goed gevulde preisoep’. Die soep moet gebonden worden. Met dessertrijst en geraspte aardappel. Ik doe er daar wat te veel van in, zodat er niet meer geroerd kan worden:  de pollepel blijft rechtop in de pan soep staan als in een bak cement. Ook deze soep dus weer ….. toedeledokie.

 

  

KWETSEN

 Annie zegt dat ze een avondje is wezen stappen. Arie, haar man heeft dan toevallig net avonddienst.

’Wezen stappen? Met wie?’

‘Wat ‘met wie’?

‘Gewoon, met wie ben je wezen stappen?.

‘Dat ga ik jou niet vertellen. Nee, ik vind het onnodig kwetsend zowel voor hem als voor jou. Ik denk dat het voor jou niet echt oké zou zijn, als ik je over al mijn kleine verliefdheden zou gaan vertellen.’

‘Àl je kleine verliefdheden? Zijn het er dan zo veel dan?’ vraagt Arie.

‘Ik weet niet precies hoeveel, hoor, maar het gaat altijd wel weer snel over.  En het gebeurt alleen maar in mij hoofd, hè. Die ander heeft er geen idee van. Ze zijn meestal van op mijn werk. Soms heb ik wel eens twee verschillende op één dag. Het gebeurt óók dat ik er in een hele maand maar één. Heb jij dan nooit zoiets?’ vraagt Annie.

‘Ehhh, om je de waarheid te zeggen …. Ja … ik heb nu bijvoorbeeld zo’n affairetje  met …’

‘STOP! Dat wil ik niet horen. Wat jij met een ander hebt, wil hebben of denkt te hebben, dat hoef ik he-le-maal niet te weten. Van mijn dingetjes zal jij weinig last hebben, schatje, nee,  want ik doe er meestal toch niks mee,’ zegt Annie.

‘Mééstal doe je niks met zo’n verliefdheid?’ …. ’meestal…’

‘Nou ja ik bedoel niet helemaal niks, natuurlijk: ik haal wel eens een kopje koffie voor hem of geef hem een speculaasje, als hij trek heeft; ik lach vriendelijk naar hem als ik hem in de metro tegenkom. Met sommigen doe ik inderdaad helemaal niks: dan kijk ik stuurs voor me uit, als hij naast me zit. Wat ik wil zeggen is:  jij hoeft heus niet bang  te wezen dat je iets te kort komt, hoor. Want het is allemaal even vluchtig even luchtig; het is meestal zo weer voorbij. Een heel enkele keer wordt het wel eens wat heftiger …’ zegt Annie.

‘Ja, zo had ik laatst een tamelijk heftig en vluchtig contactje met Loreena,’

‘Hè ,dat had je nou niet moeten zeggen, wat zei  je nou? …… Loreena ……. wat? …, toch niet die stagiaire bij jou op je werk?  Heb jij daar wat mee gehad? Die is toch veel te jong voor jou!

‘We zijn na het werk wat gaan drinken in die Irish pub tegenover ons werk. Aan de bar gezeten, gedronken, gepraat,  gelachen, gestreeld. Ik breng Loreena even naar huis, achter op de fiets. We hebben gezoend. And that’s it!’

‘Zo dus jullie hebben gezoend? Getongd  soms? Nee, dat zal wel niet, hè?’ ‘Nee, Loreena en ik hebben afscheid genomen met een zoen op de mond. Met gesloten mond. En maak je er nou alsjeblieft niet onnodig druk om, want dit stelt gewoon allemaal niks voor. Loreena heeft een heel leuk vriendje en ik heb een leuk vrouwtje en dat willen we allebei zo houden, toch?’

‘Oh, als bij mij zo iets eens wat heftiger uitpakt, dan kan het wel eens gebeuren,’ zegt Annie, ’dat mijn fantasie op hol slaat … dan haal ik me allerlei spannende dingen in mijn hoofd … maar dat is op zich heel onschuldig.’

‘Okee, en met wie heb je nu dan dat heftige kleine verliefdheidje? … o nee, dat ga je niet zeggen, hè? …..  dat zou me toch alleen maar onnodig kwetsen.