BLOED AAN DE PAAL.

Ik was zondagmiddag bij Freek de Jonge, de man met de jampotglazen in zijn bril. In het Isala theater in Capelle aan den IJssel. Geweldig optreden. De spirit van die man. Ruim tachtig is hij inmiddels. Het gemak waarmee hij nog steeds een volle zaal weet te boeien met zijn mix van traditioneel cabaret, liedjes, engagement en kolderieke conferences.

Ik heb hem gezien in de zeventiger jaren, toen hij startte met Bram Vermeulen. Neerlands Hoop in Bange Dagen noemden ze zich. Een dynamisch duo. Met een  komische stijl, veel chaos en terzijdes Sensationele nieuwkomers in de cabaretwereld.

Wim Kan was er, Wim Sonneveld, Toon Hermans. Dat waren Neerlands drie grote cabaretiers.Ik genoot destijds volop van hen. Zeker bij Toon Hermans was het lachen, gieren, brullen.

 Maar wat Bram en Freek neerzetten daar waren velen van mijn generatie laaiend enthousiast over. Het was niet alleen leuk. Ze maakten geëngageerd cabaret over het opgroeien en de jeugdcultuur in de jaren zestig en zeventig en over de politiek.

In 1978 had het Nederlands elftal zich geplaatst voor het WK-voetbal in Argentinië. Dat land was een dictatuur. De Argentijnen werden zwaar onderdrukt door dictator Videla. Tegenstanders van zijn regiem werden boven de oceaan het vliegtuig uit gegooid.  Met de actie ‘Bloed aan de Paal’ probeerde Neerlands Hoop  te bereiken dat Nederland niet zou meedoen aan dat WK. Het Nederlands elftal ging toch en werd nog tweede.

Freek begon zijn optreden zondag met een vraag aan het publiek: ‘Wie heeft er in november 2023 op de PVV gestemd?’ Er steekt er één een vinger op.

‘Zo weinig maar?’, vroeg Freek, ’heel raar, want volgens de CBS-cijfers heeft 25% van de Capellenaren op Wilders gestemd. Je zult wel heel bij zijn met Sloofs kleuterklasje-kabinet. Blij met die AZC-heks Faber. Blij met Duitsland dat in hoog tempo terugmarcheert naar NSB-tijden en blij met die malloot Trump, die de wereld in een paar weken tijd helemaal rechtsom doldraait’.

Freek pakt nog steeds de actualiteit er bij. Hij móét die met zijn publiek delen. Vannacht is in Valkenburg de Wilhelminatoren ingestort en begon de afgrijselijke brand in een disco in Noord Macedonië met 59 jonge slachtoffers. Dit was zo direct om te lachen maar in zijn geheel genomen wordt dit een optreden met veel lachmomenten.

Ga hem zien: Freek de Jonge in  ‘Zeeuwse Jaren’.

 

Voor de liefhebber: een ‘Bloed aan de Paal’- coupletje:

 

"We gaan naar Argentinië, waar dagelijks wordt gemoord

Maar daar is nu eventjes geen tijd voor zojuist heeft Rep gescoord

Zonder Cruijff in de finale, wie had dat verwacht

En op de eretribune zitten Wiegel en Van Agt"

BEET.

Beet.

Charles, vijftig plusser, heeft een zeer lange, ruim zittende regenjas aan, waar vijftien centimeter benen onderuit steken. Zijn jas hangt los, daaronder draagt hij een stemmige grijze pantalon en een wollen roze pullover op een wit overhemd. Niet echt goed gekleed voor deze nog kille winterse zondag … en dan zet de verzorging hem, als hij met zijn moeder op stap gaat, nog niet eens een petje op zijn kop.

Charles is aan het winkelen in de supermarkt met zijn moeder. Charles is twee meter lang, heeft een langgerekt, keurig geschoren hoofd, waarop een bril met jampotglazen. Door een gigantische overbite wekt hij de indruk dat hij constant loopt te grijnzen. Het enige dat aan hem beweegt zijn zijn ogen en zijn benen.

Mama loopt in een prijzig leren jasje. Dat ze in de winkel los heeft hangen. Daaronder heeft ze een smaakvol grijs mantelpakje aan. Nu haar jasje open staat wordt ook een schitterende paarlemoeren broche op haar rijke boezem zichtbaar.

Ze heeft vanmorgen alles aan haar hoofd opgeleukt: haren, lippen, oren, wangen. Het Charles-dagje blijft feestelijk voor haar, ondanks alles. Aan haar lellen hangen zeer kostbare fonkelende diamantjes … een normaal mens zou die nooit in doen op een doorsnee zondagochtend.

Charles loopt als een tam, vermoeid, gedresseerd hondje achter mama en het winkelwagentje aan. Duwen van het winkelwagentje komt niet eens bij hem op.

Terwijl moeder drie lege flessen Spa Henriette en een leeg Heinekenflesje in de legeflessen-automaat stopt (de automaat geeft een bonnetje van 85 cent), heeft Charles twee meter verderop 'beet'. Hij steekt onopvallend en vliegensvlug twee vacuüm verpakte, gerookte makrelen in zijn regenjas … een in zijn linker- en een in zijn rechterbinnenzak.

‘Houdt jij het statiegeldbonnetje even bij je Charles?‘ vraagt moeder. Vergeet niet om het straks aan de kassière te geven hoor. Van Charles komt geen enkele reactie; moeder had niet anders verwacht.

Bij de kassa kijkt hij, nadat hij de legeflessen-bon aan haar gegeven heeft, met meer dan gewone belangstelling naar de kassière. Hij wendt zijn blik pas van haar af als hij een snoepje van haar heeft gekrgen.

'Nou, wat zeg je dan, Charles?'

'Dank u wel mevrouw.'

'Goed zo jongen.'

Willoos loopt hij achter moeder aan … op de inpaktafel gaan alle boodschappen in de tas. Charles krijgt nu traditioneel zijn Bounty toegestopt. Beiden wisselen geen woord. Kwijl druipt nu uit Charles zijn linkermondhoek. Moeder veegt met een tissue het kwijlspoortje discreet weg … altijd als Charles iets lekker vindt, loopt het water hem letterlijk uit zijn mond. De tissue verdwijnt in moeders jaszak….voor straks.

Terwijl zij de boodschappentas vult, zwenkt Charles van zijn ene op zijn andere been, zijn armen hangen iets voor zijn lichaam zijn hoofd staat wat schuin naar voren alsof hij wil checken of de speculaas en de lange vingers, niet vermorzeld worden door de pakken melk, fruitsap en de zak met aardappelen.

Als ze net de winkel uit zijn zegt moeder tegen Charles:

‘Kom jongen, geef die makrelen maar eens gauw aan mama. Dan gaan we die straks eens lekker samen oppeuzelen…..hè, knul?

‘Oppeulezse … lekkuh oppeulese’ zegt Charles.